Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo một số Ban, Bộ, ngành Trung ương; đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND, Sở Nội vụ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khu vực phía Bắc từ thành phố Đà Nẵng trở ra.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, Bộ Nội vụ được Chính phủ giao xây dựng Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết của Chính phủ về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021. Thời gian qua, Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo các Nghị quyết trên và gửi lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức và Nhân dân.
.jpg)
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân phát biểu tại Hội thảo
Bộ trưởng nhấn mạnh, việc sắp xếp, thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đạt tiêu chuẩn là chủ trương lớn của Đảng. Đây là vấn đề khó, được dư luận xã hội quan tâm, có tác động lớn đến hoạt động quản lý nhà nước, cuộc sống của Nhân dân, tâm tư của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị hành chính tiến hành sắp xếp. Để các dự thảo Nghị quyết đảm bảo thể chế đầy đủ, đúng tinh thần Nghị quyết số 37, phù hợp với thực tế của các đơn vị hành chính tại các vùng, miền trong cả nước, tạo cơ sở pháp lý để đảm bảo thuận lợi cho các địa phương trong tiến trình sắp xếp, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân đề nghị các đại biểu tập trung nghiên cứu, đóng góp ý kiến về phạm vi điều chỉnh; đối tượng áp dụng; nguyên tắc sắp xếp; trình tự, thủ tục xây dựng và thông qua đề án; lộ trinh và kinh phí thực hiện…
Tại Hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương Nguyễn Văn Đức trình bày dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết của Chính phủ ban hành Kế hoạch và hướng dẫn thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021.
Theo đó, Nghị quyết áp dụng đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã khi có cả 02 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số đều chưa đạt 50% theo quy định; Có các tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt theo quy định nhưng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện sắp xếp thì vẫn tiến hành. Bên cạnh đó, những trường hợp thành lập mới đơn vị hành chính không thuộc các trường hợp trên thì áp dụng theo quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Mục tiêu từ nay đến năm 2021, cơ bản hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đạt 50% của cả 02 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số. Đến cuối năm 2021, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính các cấp.
Về số lượng lãnh đạo và công chức, viên chức, người lao động của các cơ quan, đơn vị sau khi thực hiện sắp xếp không vượt quá tổng số lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động hiện có của cơ quan, đơn vị tiến hành sáp nhập, điều chỉnh địa giới hành chính.
Đặc biệt, chậm nhất sau 05 năm kể từ khi Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành thì số lượng lãnh đạo và biên chế công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, đơn vị phải đảm bảo đúng quy định…
Thảo luận tại Hội thảo, các đại biểu đều cho rằng, Nghị quyết được ban hành là rất cần thiết, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho các địa phương tiến hành sắp xếp một cách thuận lợi. Tuy nhiên, khó nhất vẫn là giải quyết chế độ cho cán bộ, công chức dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính, đặc biệt là 05 tổ chức đoàn thể, họ đều là cán bộ chuyên trách. Các đại biểu đề nghị Trung ương có hướng dẫn chặt chẽ, cụ thể và có chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức ngoài quy định tại Nghị định số 108/2014/NĐ-CP về chính sách tinh giản biên chế.
Để đảm bảo mức hỗ trợ cho cán bộ, công chức dôi dư sau sắp xếp thì cần quy định khung hỗ trợ theo vùng hoặc theo khu vực nhằm giúp các địa phương thực hiện thuận lợi, tránh tình trạng mỗi địa phương hỗ trợ một kiểu, tạo ra sự so sánh không cần thiết. Cùng với đó, các đại biểu cũng đề nghị có thể thực hiện chính sách liên thông cán bộ, công chức trong tỉnh. Đối với những người có đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định có thể bố trí công tác phù hợp.
Về lộ trình sắp xếp đến năm 2021 là tương đối gấp, cùng với đó, quy định sau 05 năm phải đảm bảo số lượng lãnh đạo và công chức, viên chức theo quy định, các đại biểu cho rằng sẽ khó khăn cho các địa phương vì trình tự, thủ tục nhiều, số lượng lãnh đạo, công chức, viên chức dôi dư sau sắp xếp là rất lớn. Do đó, các đại biểu đề nghị thời gian giải quyết biên chế dôi dư có thể kéo dài hơn 05 năm so với quy định tại Nghị quyết.
Về lấy ý kiến cử tri đề án nhập, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính để thực hiện sắp xếp cũng cần có quy định cụ thể hơn. Trong trường hợp lấy ý kiến cử tri lần thứ nhất, lần thứ 2 mà chưa được thông qua thì có tiếp tục xin ý kiến hay tiếp tục thực hiện theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.
Các đại biểu cũng đề nghị, cần đơn giản hóa các trình tự, thủ tục trong hồ sơ trình đề án sắp xếp. Có thể để các huyện chủ động xây dựng đề án và có tờ trình HĐND, UBND cấp tỉnh và UBND cấp tỉnh xây dựng tờ trình và báo cáo thẩm định chứ không cần phải xây dựng một đề án chung của tỉnh, như vậy sẽ giảm bớt được các thủ tục.
Bên cạnh đó, các đại biểu cũng kiến nghị, Bộ Nội vụ xây dựng đề cương về đề án tổng thể và đề án chi tiết để hướng dẫn chung toàn quốc thực hiện thống nhất, như vậy sẽ thuận lợi cho cả địa phương và cấp thẩm định. Ngoài các điều kiện, tiêu chuẩn về diện tích và dân số, cần chú ý đến các yếu tố văn hóa, lịch sử, quốc phòng, an ninh của địa phương.
Về mục tiêu của Nghị quyết, đề nghị cần nghiên cứu kỹ thẩm quyền quy hoạch để không trái với Luật Quy hoạch, xác định rõ quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính là loại quy hoạch nào. Mục tiêu lớn nhất là tinh gọn bộ máy và tinh giản biên chế, đó là điều Nhân dân quan tâm; nếu không thực hiện được thì không lấy được sự đồng thuận của Nhân dân. Do đó, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp thẩm quyền để thực hiện thành công việc sắp xếp. Bên cạnh đó cần công khai các địa phương không sắp xếp đúng quy định về cán bộ, công chức dôi dư và không bổ sung biên chế cho các địa phương đó.
Quang cảnh Hội thảo
Ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến phát biểu tại Hội thảo, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân đề nghị Ban soạn thảo chọn lọc, tiếp thu, rà soát lại các quy định tại Nghị quyết số 37 để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân đề nghị các cơ quan tham mưu của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần tích cực, chủ động tham mưu đúng chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước trong việc thực hiện sắp xếp ngay khi Nghị quyết ban hành để đảm bảo thực hiện theo đúng mục tiêu đề ra, phấn đấu hoàn thành các dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ vào tháng 3/2019./.
Thanh Tuấn