BỘ NỘI VỤ

Đây là thông tin được Giám đốc Sở Nội vụ TP. Đà Nẵng Võ Ngọc Đồng đưa ra tại Hội thảo khoa học chiến lực thu hút, trọng dụng nhân tài trong khu vực công được Bộ Nội vụ tổ chức tháng 7/2019.

Quá trình hình thành và tổ chức thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực

Theo ông Võ Ngọc Đồng, thu hút nguồn nhân lực là một chính sách được rất nhiều quốc gia, địa phương quan tâm thực hiện nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; nhất là trong giai đoạn hiện nay, khi mà thế giới đang có xu hướng chuyển sang nền kinh tế tri thức, nguồn lực con người càng trở thành động lực chủ yếu của sự phát triển nhanh và bền vững. Mỗi địa phương, mỗi tổ chức luôn tìm cách đưa ra những chính sách thu hút và duy trì nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, coi đây là một hoạt động đầu tư mang tính chiến lược, quyết định đến sự phát triển bền vững của địa phương, tổ chức mình.

Tại thành phố Đà Nẵng, công tác phát triển nguồn lực khu vực công nói chung và chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao nói riêng được Thành ủy Đà Nẵng đặc biệt coi trọng và quan tâm chỉ đạo từ đầu năm 1998 - ngay sau khi Đà Nẵng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Từ đó đến nay, theo từng giai đoạn thành phố đã có những điều chỉnh về chính sách cho phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội (đối tượng, điều kiện, tiêu chuẩn, ngành nghề thu hút) và nhu cầu nhân lực của thành phố và có những điều chỉnh về chính sách cho từng đối tượng thu hút. Định kỳ hàng năm, các cơ quan, đơn vị sử dụng đăng ký nhu cầu về số lượng, ngành nghề tiếp nhận; Sở Nội vụ tham mưu thành phố ban hành danh mục ngành nghề tiếp nhận trên cơ sở tổng hợp và đối chiếu với nhu cầu, định hướng phát triển của từng Ngành và của thành phố.

Để tránh trường hợp tiếp nhận một cách máy móc, chỉ dựa vào bằng cấp, từ năm 2012, thành phố đã đổi mới cách thức tuyển chọn đối tượng thu hút - tuyển chọn theo vị trí việc làm và cạnh tranh công khai. Bên cạnh việc đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Quyết định số 17/2010/QĐ-UBND và có ngành đào tạo phù hợp với danh mục ngành nghề thu hút, các đối tượng sẽ được phỏng vấn trực tiếp, đánh giá thêm về khả năng giao tiếp, ứng xử, sự nhạy bén trong xử lý tình huống…

Các đơn vị sau khi tiếp nhận, tập hợp hồ sơ gửi về Sở Nội vụ và cùng với sở tham gia phỏng vấn các ứng viên dự tuyển về công tác tại đơn vị. Sau khi hết hạn thông báo 7 ngày, phỏng vấn tuyển dụng sẽ được tiến hành. Thang điểm phỏng vấn là 100 điểm. Điểm cho từng nội dung gồm: Điểm hồ sơ (bằng cấp, các thành tích đính kèm, năng khiếu, đảng viên, cách trình bày, kinh nghiệm công tác); Điểm về kiến thức chung (hệ thống nhà nước, kinh tế, pháp luật và đơn vị ứng tuyển) và kiến thức chuyên ngành; Năng lực thực tiễn của vị trí việc làm cần tuyển; Điểm kỹ năng, xử lý thình huống; Điểm về phong cách, tinh thần, thái độ. Theo quy định, người đạt yêu cầu phải đạt điểm bình quân từ 60 điểm trở lên. Người trúng tuyển là người có điểm số cao nhất, nếu vị trí có nhiều hồ sơ đăng ký dự tuyển thì lấy thứ tự từ cao xuống thấp cho đến hết chỉ tiêu.

Việc tiếp nhận thu hút theo quy trình mới giúp cho đơn vị xác định chính xác được vị trí cần tuyển, bổ sung nguồn nhân lực kịp thời cho đơn vị; đồng thời, tạo nên sự cạnh tranh cho từng vị trí; công khai danh sách, kết quả phỏng vấn thể hiện sự minh bạch trong việc tiếp nhận thu hút.

Kết quả thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực

Ông Võ Ngọc Đồng cho biết, tính đến nay, thành phố Đà Nẵng đã tiếp nhận và bố trí công tác cho 1.269 người tốt nghiệp đại học công lập, chính quy trở lên (trong đó, tiến sĩ: 25 người; thạc sĩ, bác sĩ nội trú: 283 người, đại học: 961 người). Đã bố trí tại cơ quan hành chính 591 người (trong đó, khối quận, huyện 76 người; khối phường, xã có 128 người) và đơn vị sự nghiệp 678 người.

Về cơ cấu ngành nghề của người được tiếp nhận: nhóm ngành xã hội là 329 (25,9%), y tế là 220 (17,3%), giáo dục là 201 (15,8%), nhóm ngành khoa học công nghệ và xây dựng là 130 (10,2%), ngành luật - hành chính và quản lý là 95 (7,5%), ngành kế toán - tài chính là 117 (9,2%), nhóm ngành công nghệ thông tin và viễn thông là 30 (2,4%), các ngành còn lại là 147 (11,825).

Thành phố Đà Nẵng đã quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi về môi trường làm việc, thực hiện chính sách đảm bảo có tính vượt trội so với đối tượng khác trong cùng cơ quan như: chế độ đãi ngộ ban đầu, hỗ trợ hằng tháng, bố trí nhà ở cho một số đối tượng từ các địa phương khác đến công tác tại TP. Đà Nẵng (kinh phí thực hiện ước tính hơn 56 tỷ đồng). Đồng thời, các đối tượng này còn được ưu tiên thi tuyển công chức, viên chức.

Trong quá trình công tác, đối tượng thu hút và đào tạo được đa số lãnh đạo cơ quan, đơn vị đánh giá cao về năng lực làm việc đáp ứng được yêu cầu công việc. Sau khi được bố trí công tác, học viên đều tiếp nhận công việc nhanh, tư duy sáng tạo, chịu khó trong công tác, có tinh thần cầu tiến, ham học hỏi, có ý thức kỷ luật tốt, hoàn thành mọi công việc được giao, luôn nêu cao trách nhiệm, đạo đức công vụ, nghề nghiệp. Trong số đó, một số đã có những đóng góp tích cực, nổi trội trong công tác, có cống hiến bằng sản phẩm cụ thể như chủ trì hoặc tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học được đánh giá cao trong ứng dụng thực tiễn. Điển hình một số đóng góp nổi trội như chủ trì các đề tài nghiên cứu (Công trình về Font tư liệu Hoàng Sa; Xây dựng các mô hình trồng thương phẩm các loài hoa, quy trình nhân giống và sản xuất lan, hoa cúc theo hướng nông nghiệp công nghệ cao; ứng dụng năng lực chuyển giao (TCAP) của hệ thống báo hiệu số 7 trong việc xây dựng và phát triển mạng thông minh (IN) Việt nam, mạng không dây tùy biến…); bồi dưỡng học sinh đạt giải nhì Toán Olympic Quốc tế; các công trình đạt các giải thưởng quốc gia, của ngành như giải nhất báo cáo tại Hội nghị Da liễu Đông Nam Á, giải nhất trong cuộc thi giáo viên dạy nghề giỏi toàn quốc, giải nhất cuộc thi ý tưởng bảo vệ môi trường, bồi dưỡng về viết thư quốc tế UPU, huy chương Bạc liên hoàn truyền hình toàn quốc, giải ba báo chi toàn quốc…

Nhiều cán bộ thu hút đã trưởng thành sau thời gian công tác tại TP. Đà Nẵng, hiện nay số người được bố trí, đảm đương các chức vụ lãnh đạo quản lý: có 145 người được bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng trở lên (chiếm 11,42% tổng số đối tượng thu hút); trong đó, lãnh đạo phường, xã: 16 người; lãnh đạo cấp phòng và tương đương: 114 người (cấp thành phố: 97; quận, huyện 17 người); 15 người giữ chức vụ lãnh đạo tiện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý.

Ông Đồng thông tin thêm, bên cạnh những kết quả đạt được, trên thực tế việc thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong những năm qua vẫn còn một số hạn chế. Hầu hết lãnh đạo các cơ quan, đơn vị nhận thức đúng đắn về chủ trương của Thành ủy và Ủy ban nhân dân TP. Đà Nẵng về thu hút nguồn nhân lực; tuy nhiên, một số cơ quan, đơn vị chưa thật sự quan tâm trong việc tiếp nhận, sử dụng, bố trí việc làm; tính chủ động trong việc tiếp nhận, sử dụng các đối tượng thu hút của các đơn vị chưa cao, còn tình trạng đăng ký nhu cầu nhưng không đồng ý tiếp nhận đối tượng thu hút khi cơ quan có thẩm quyền phân bổ công tác về đơn vị. Một trong những hạn chế của chính sách còn xuất phát từ bản thân đối tượng thu hút. Một số trường hợp sau khi tiếp nhận, bố trí công tác lại ngại khó, chưa thật sự gắn bó với công việc, có tâm lý thăm dò, thử việc, đôi lúc còn so sánh mức lương và chưa thực sự an tâm công tác nên xin thôi việc hoặc chuyển công tác đến cơ quan khác có cơ hội thăng tiến hơn.

Về phía thành phố, điều kiện và môi trường làm việc đối với một số ngành còn khó khăn; chưa đáp ứng được yêu cầu, nên một số sinh viên chưa phát huy được kiến thức chuyên môn đã được đào tạo (các Trung tâm thí nghiệm, phòng nghiên cứu đặc thù). Việc phối hợp quản lý và thực hiện chính sách, chế độ đối với các đối tượng được thu hút chưa thực sự đồng bộ, chặt chẽ như: Việc sử dụng, bố trí công việc một số trường hợp chưa thật sự phù hợp với trình độ chuyên môn được đào tạo; phần lớn các đối tượng thu hút có nhu cầu thực tế về nhà ở nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết với nhiều lý do; việc đánh giá và quản lý còn lúng túng, chế độ báo cáo của cơ quan sử dụng đôi lúc không kịp thời nên ảnh hưởng ít nhiều đến công tác quản lý số lượng đối tượng thu hút.

Chính sách, chế độ đãi ngộ tuy đã được điều chỉnh theo từng giai đoạn , tuy nhiên so ới mức lương của ngành khác còn thấp, chưa đủ “lực hút”, thiếu tính quyết liệt, chưa đáp ứng kịp thời theo quy định đã đề ra; nhiều trường hợp xa gia đình, chưa được bố trí chỗ ở, tự thuê nhà ở nên gặp nhiều khó khăn trong công tác cũng như trong cuộc sống. Bên cạnh đó, là khó khăn về biên chế để tuyển dụng, tạo điều kiện để đối tượng thu hút yên tâm công tác.

Định hướng, giải pháp trong thời gian tới

Như đã đề cập, lĩnh vực tư nhân với môi trường làm việc năng động, linh hoạt và chế độ tiền lương hấp dẫn… đang thu hút ngày càng nhiều nhân lực chất lượng cao từ khu vực công; trong đó, có cả những trường hợp là đối tượng thu hút. Điều này đặt ra thách thức không nhỏ cho khu vực công trong việc thu hút, giữ chân người tài. Theo ông Võ Ngọc Đồng, để việc thu hút nhân tài chất lượng cao phát huy hiệu quả tích cực trên thực tế, trong thời gian đến, bên cạnh việc triển khai thu hút theo quy định tại Nghị định số 140/2017/NĐ-CP ngày 05/12/2017 của Chính phủ về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ thành phố sẽ triển khai đồng bộ một số giải pháp:

Trước hết, TP. Đà Nẵng mở rộng hình thức, đối tượng thu hút. Bên cạnh việc thu hút đối tượng đến làm việc lâu dài, hành phố Đà Nẵng bổ sung thu hút đối tượng chuyên gia có uy tín đến làm việc ngắn hạn hoặc bán thời gian tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc TP. Đà Nẵng, nhằm tạo cơ chế cho các cơ quan, đơn vị chủ động trong việc đăng ký tiếp nhận đối tượng thu hút làm việc ngắn hạn hoặc bán thời gian phục vụ các chương trình, dự án nghiên cứu cụ thể của thành phố.

Thứ hai, chế độ đãi ngộ cũng có nhiều thay đổi. Nếu như trước đây, mức độ hỗ trợ 01 lần đối với nhóm đối tượng thu hút được áp dụng chung dựa trên bằng cấp, trình độ đào tạo và mức hỗ trợ còn tương đối thấp thì hiện nay, mức hỗ trợ 01 lần được quy định cao hơn và có phân nhóm theo đối tượng, theo từng trình độ đào tạo, cơ sở đào tạo. Cụ thể như: các trường hợp đào tạo tại các cơ sở đào tạo trong danh sách 201 - 400 cơ sở đào tạo hàng đầu thế giới thì được hỗ trợ 130 lần lương cơ sở (đối với trình độ đại học) hoặc 180 lần mức lương cơ sở (trình độ thạc sĩ) và 230 lần mức lương cơ sở (trình độ tiến sĩ). Đối với một số vị trí công việc đặc thù khó thu hút thì ngoài khoản hỗ trợ nêu trên, TP. Đà Nẵng sẽ hỗ trợ thêm kinh phí (không quá 200 lần mức lương cơ sở). Riêng đối với đối tượng thu hút là chuyên gia về làm việc bán thời gian hoặc ngắn hạn thì chế độ ưu đãi được quy định linh hoạt tùy theo lĩnh vực việc để thỏa thuận mức Hợp đồng thuê chuyên gia (bao gồm lương, nhà ở, đi lại…); được thể hiện thông qua hợp đồng thuê khoán chuyên gia.

Thứ tư, Bên cạnh chế độ đãi ngộ, TP. Đà Nẵng cũng chú trọng làm tốt công tác sử dụng và “giữ chân người tài”, cụ thể:

Bố trí, phân công công việc phù hợp với năng lực, sở trường đối với nhân lực từ thu hút, đào tạo và của thành phố; mạnh dạn rà soát, điều chỉnh bố trí lại cho phù hợp đối với những trường hợp có vị trí công tác chưa phù hợp với ngành nghề đào tạo và năng lực sở trường.

Tăng cường kênh thông tin giữa thành phố và đối tượng thu hút. Thường xuyên có những hình thức để đối tượng thu hút nêu quan điểm, trình bày nguyên vọng của mình như hình thức tọa đàm, hội nghị hoặc hội thảo trực tuyến.

Tạo điều kiện để những đối tượng này tham gia vào các chương trình, dự án lớn của ngành, địa phương, đơn vị, qua đó tiến cử, lựa chọn bồi dưỡng và định hướng phát triển, tạo nguồn cán bộ lãnh đạo,quản lý các cấp của thành phố theo Đề án xây dựng và tạo nguồn đội ngũ cán bộ trẻ.

Xây dựng chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức, viên chức có nhiều thành tích, đóng góp cho thành phố. Việc đãi ngộ và vinh danh dựa trên công trạng, theo đối tượng cụ thể và tương xứng với những đóng góp, tránh chủ nghĩa bình quân. Về phía thành phố, sau tiếp nhận đối tượng thu hút, thành phố chưa có cơ chế đánh giá riêng; chỉ thực hiện việc đánh giá hàng năm như những cán bộ, công chức, viên chức. Do đó, định hướng thu hút trong thời gian đến đã bổ sung các quy định về việc định kỳ đánh giá hiệu quả công tác, đóng góp của đối tượng thu hút. Nội dung đánh gi cần đi sâu về các cam kết công việc mà đối tượng thu hút đăng ký theo vị trí việc làm, để từ đó có những chính sách đãi ngộ, động viên kịp thời và cũng sẽ mạnh dạn “chia tay” đối với những trường hợp có kết quả công tác chưa đạt yêu cầu.

 

Anh Cao