BỘ NỘI VỤ

Dự triển lãm có đại diện các Bộ, ngành Trung ương; các nhà khoa học, sử học và lãnh đạo, đại diện lãnh đạo, công chức, viên chức các đơn vị thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước - Bộ Nội vụ, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội…  


Phát biểu khai mạc, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Đặng Thanh Tùng nhấn mạnh, triển lãm “Quốc hiệu và Kinh đô nước Việt trong Mộc bản Triều Nguyễn – Di sản tư liệu thế giới” nhằm mục đích giới thiệu đến công chúng, du khách trong và ngoài nước những người nghiên cứu về công tác văn thư của triều Nguyễn, các Quốc hiệu và Kinh đô nước Việt trong lịch sử được khắc ghi trong khối tài liệu Mộc bản Triều Nguyễn, giới thiệu về lịch sử Quốc hiệu và Kinh đô nước Việt dưới góc nhìn di sản văn hóa.

Triển lãm phần nào tái hiện lại bức tranh sinh động về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam từ xa xưa thông qua những lần đặt, đổi Quốc hiệu và Kinh đô đất nước, thể hiện khát vọng của các Vương triều và ý chí độc lập, tinh thần tự tôn, tự hào dân tộc của các bậc tiền nhân. Đồng thời, tạo điều kiện cho công chúng trong và ngoài nước được tiếp cận gần hơn với các di sản tư liệu của Việt Nam. Từ đó, có thể khẳng định giá trị lịch sử vô giá nằm trong khối Mộc bản Triều Nguyễn – Di sản tư liệu thế giới, thấy được giá trị của tài liệu lưu trữ luôn góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định ngay từ năm 1946: “Tài liệu lưu trữ có giá trị đặc biệt trong công cuộc kiến thiết quốc gia".


Triển lãm trưng bày hơn 32 hình ảnh, tài liệu, trong đó có 20 phiên bản Mộc bản Triều Nguyễn giới thiệu về nguồn gốc, ý nghĩa của các Quốc hiệu và Kinh đô của Việt Nam trải qua các thời kỳ lịch sử được khắc ghi trong các Mộc bản: Đại Việt sử ký toàn thư; Ngự chế Việt sử tổng vịnh tập; Khâm Định Việt sử thông giám cương mục; Đại Nam thực lục gồm: Xích Quỷ thời Kinh Dương Vương; Văn Lang thời Hùng Vương; Âu Lạc thời An Dương Vương; Vạn Xuân thời Tiền Lý; Đại Cồ Việt thời Đinh – Tiền Lê; Đại Việt thời Lý - Trần – Lê; Đại Ngu thời nhà Hồ; Việt Nam thời Gia Long và Đại Nam thời Minh Mệnh.

Mộc bản là những tài liệu đặc biệt quý hiếm của Việt Nam và thế giới, khắc ngược chữ Hán, Nôm trên gỗ để in ra thành sách, được dùng phổ biến trong thời kỳ phong kiến ở nước ta và đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản Tư liệu thế giới vào ngày 31 tháng 7 năm 2009, Khối di sản này đang được bản quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV – Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước, Bộ Nội vụ.

Với mỗi quốc gia, Quốc hiệu là tên chính thức được dùng trong quan hệ ngoại giao, tính chính thống của một Vương triều hay Chính phủ. Bên cạnh đó, Quốc hiệu cũng thể hiện Quốc thể, chủ quyền lãnh thổ, thể chế chính trị của một dân tộc trên trường quốc tế. Cùng với Quốc hiệu, Kinh đô (Thủ đô) cũng luôn được các thể chế nhà nước đặc biệt coi trọng.

Từ xa xưa, các bậc đế vương nước Việt đã có nhiều lần đặt, thay đổi Quốc hiệu hoặc Kinh đô cho phù hợp với tình hình đất nước. Đặc biệt, việc đặt Quốc hiệu, xưng đế của các triều vua nước Việt thể hiện lòng tự tôn dân tộc với những Quốc hiệu như Đại Cồ Việt hay Đại Việt để ngang hàng với Đại Tống, Đại Minh; Đại Nam để ngang hàng với Đại Thanh … Những lần thay đổi Kinh đô cũng thể hiện sự cân nhắc sâu sắc để lựa chọn được nơi thắng địa, chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương. Kế thừa truyền thống dân tộc, sau khi thực hiện thành công cuộc Cách mạng tháng Tám và đấu tranh thống nhất đất nước, Nhà nước ta đã lấy Quốc hiệu là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và đặt Thủ đô tại Hà Nội – Thủ đô ngàn năm văn hiến. 

Triển lãm “Quốc hiệu và Kinh đô nước Việt trong Mộc bản Triều Nguyễn – Di sản tư liệu thế giới” là một trong những hoạt động thường niên nhằm đưa Di sản văn hóa đến gần hơn với công chúng. Triển lãm sẽ diễn ra trong thời gian từ ngày 25/02 đến hết ngày 25/03/2019 tại Khu Thái học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám./.

    Một số hình ảnh các đại biểu, du khách thăm quan và nghe hướng dẫn tại triển lãm:

Thu Trang