Tham dự Hội thảo có Vụ trưởng Vụ Công tác thanh niên Hoàng Quốc Long; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý; đại diện các bộ, ngành, địa phương có liên quan.
PGS.TS. Thứ trưởng Triệu Văn Cường phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Triệu Văn Cường, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, Bộ Nội vụ được Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì, phối hợp cơ quan liên quan xây dựng “Báo cáo tổng kết việc thực hiện pháp luật về dân chủ trực tiếp; đề xuất việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật nhằm tiếp tục hoàn thiện pháp luật về dân chủ trực tiếp” nhằm thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
Đây là nhiệm vụ rất lớn, rất khó, nội dung phong phú, phạm vi rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực, ngành nghề, nhiều văn bản quy phạm pháp luật (Luật, Nghị quyết của Quốc hội, HĐND các cấp; Nghị định của Chính phủ, Thông tư của các bộ, ngành).
Thứ trưởng Triệu Văn Cường đề nghị, các chuyên gia, nhà hoa học, nhà quản lý, đặc biệt là đại diện các bộ, ngành: Ban Dân vận Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chính phủ và đại diện các địa phương tập trung tham luận, đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo báo cáo của Chính phủ. Đồng thời trao đổi, đưa ra những giải pháp, sáng kiến, đề xuất nhằm tiếp tục hoàn thiện pháp luật về thực hiện dân chủ trực tiếp.
Phó Vụ trưởng Vụ Công tác thanh niên Trần Xuân Hiền trình bày Báo cáo tại Hội thảo
Trình bày dự thảo Báo cáo, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác thanh niên Trần Xuân Hiền cho biết, công tác xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, trong đó có nội dung thực hiện pháp luật về dân chủ trực tiếp thời gian qua luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Đảng, Nhà nước; hệ thống pháp luật về thực hành dân chủ từng bước được hoàn thiện, đặc biệt Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã được Quốc hội khóa XV thông qua, đã quy định hướng dẫn cụ thể về nội dung và cách thức thực hiện dân chủ theo hướng phát huy mạnh mẽ và mở rộng thực hiện dân chủ trực tiếp của người dân tham gia vào quá trình xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế…
Vụ trưởng Vụ Công tác thanh niên Hoàng Quốc Long phát biểu tại Hội thảo
Các cơ quan, địa phương, đơn vị, doanh nghiệp tiếp tục sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở và pháp luật về dân chủ trực tiếp; các nội quy, quy chế, quy ước, hương ước phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình phát triển của đất nước.
Hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương và nhiều địa phương có những đổi mới, nhất là trong công tác tuyên truyền, kiểm tra và tổ chức hội nghị chuyên đề. Nhận thức về dân chủ và thực hành dân chủ của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, người đứng đầu đơn vị, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân có nhiều chuyển biến tích cực.
Nhìn chung, kết quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở có nhiều tiến bộ, đi vào chiều sâu. Trong 3 loại hình cơ sở thì thực hiện quy chế dân chủ nền nếp, chất lượng, hiệu quả nhất là ở xã, phường, thị trấn; thực hiện khá nền nếp trong hoạt động cơ quan hành chính nhà nước, trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Dân chủ đại diện được phát huy, dân chủ trực tiếp được mở rộng; phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” được cụ thể hóa trên nhiều lĩnh vực ở cơ sở. Cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ” tiếp tục được thực hiện đồng bộ, cụ thể hơn và có hiệu quả…
Phát biểu tại Hội thảo, các đại biểu đánh giá dự thảo Báo cáo của Chính phủ do Bộ Nội vụ chuẩn bị khá đầy đủ, công phu, nhiều nội dung và đã nêu được bức tranh thực hiện dân chủ trực tiếp trong quy định của các văn bản pháp luật. Báo cáo cũng đã đánh giá được ưu điểm, hạn chế, bất cập cần nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp; kết cấu Báo cáo hợp lý thành 2 Phần, có dự báo, nhận định, đánh giá và có đề xuất nội dung cụ thể.
Ông Hà Ngọc Anh, Nguyên Phó Trưởng ban Ban Dân vận Trung ương phát biểu tại Hội thảo
Ông Hà Ngọc Anh, Nguyên Phó Trưởng ban Ban Dân vận Trung ương cho rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, thời gian qua việc phát huy dân chủ ở cơ sở ngày càng được mở rộng, dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện được tăng cường. Tuy nhiên, công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện dân chủ ở cơ sở của một số cấp ủy, chính quyền ở cơ sở còn chưa được quan tâm đúng mức. Nhận thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp về xây dựng và thực hiện dân chủ ở cơ sở chưa đầy đủ...
Ông Ngô Sách Thực, Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát biểu tại Hội thảo
Kiến nghị việc phát huy dân chủ trực tiếp trong bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, ông Ngô Sách Thực, Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề nghị tiếp tục sửa đổi, bổ sung Luật Bầu cử 2015, các quy định về ứng cử, quy định cụ thể hơn về tiêu chuẩn, hồ sơ của người ứng cử đại biểu Quốc hội và HĐND, nhất là đối với đại biểu hoạt động chuyên trách để lựa chọn được những người thực sự tiêu biểu đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân tham gia vào các cơ quan quyền lực nhà nước; đồng thời khắc phục được tình trạng có sự chênh lệch quá rõ về năng lực, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm công tác giữa những người ứng cử...
Quang cảnh Hội thảo
Kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Triệu Văn Cường ghi nhận và đánh giá cao các tham luận, đề xuất, những ý kiến quý báu của các đại biểu tham dự Hội thảo.
Các ý kiến đã đánh giá, khẳng định việc xây dựng và thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở trong thời gian qua đang tiếp tục được hoàn thiện theo hướng đẩy mạnh, phát huy dân chủ trực tiếp của người dân tham gia vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nhiều văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành có quy định về thực hiện dân chủ trực tiếp như: bầu cử, ứng cử; bỏ phiếu; đối thoại; họp dân, họp Tổ dân phố đã phát huy hiệu quả của dân chủ trực tiếp. Tuy nhiên, có lúc, có nơi, có quy định chưa rõ, chưa cụ thể nên thực hiện còn hạn chế.
Thứ trưởng Triệu Văn Cường đề nghị Vụ Công tác thanh niên tổng hợp, tiếp thu đầy đủ những đóng góp thiết thực của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và các góp ý bằng văn bản của các bộ, ngành, địa phương để kịp thời hoàn thiện dự thảo Báo cáo, trình Bộ trưởng để báo cáo trình Chính phủ.