BỘ NỘI VỤ

Ngày 24/12/2018, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 37-NQ/TW về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã nhằm tổ chức các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước; bảo đảm hoàn thiện thể chế về đơn vị hành chính, bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện có một số phát sinh liên quan đến vấn đề tài chính, vì vậy cần có những quy định, hướng dẫn cụ thể của các cấp, ban, ngành và từng địa phương. Bài viết phân tích và đưa ra một số đề xuất nhằm tạo sự thống nhất khi áp dụng trong thực tiễn.

Đảng cương - Quốc pháp - Lòng Dân và Tín nhiệm quốc tế là bốn phương diện hợp thành công cụ và động lực của cơ chế kiểm soát quyền lực chính trị của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay.

Thực thi quyền lực và kiểm soát quyền lực là để bảo đảm quyền lực luôn được sử dụng đúng người, đúng mục đích, nhất là đối với những cán bộ, đảng viên có chức quyền, nhằm ngăn ngừa sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" của người được trao quyền - một trong những nguy cơ, đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ. Vì thế, V.I. Lênin và Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm vấn đề kiểm soát quyền lực để phòng chống sự suy thoái trong Đảng, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

Những năm qua, các cấp ủy, cơ quan, địa phương, đơn vị trong hệ thống chính trị đã tích cực triển khai chủ trương của Đảng về tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và đã đạt được một số kết quả quan trọng. Việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế Khối các cơ quan của Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, Khối Quốc hội, Chính phủ đều có chuyển biến tích cực.

Nếu coi thể chế phát triển là những quy tắc chính thức và không chính thức quy định sự vận hành của các yếu tố nhằm đạt được mục đích phát triển đất nước, thì thể chế chính trị giữ vai trò trung tâm, quyết định.

Quyền lực là năng lực, khả năng của một tổ chức hay cá nhân, tác động đến hành động, hành vi của những người khác, buộc họ phải thực hiện ý chí của mình thông qua các phương tiện, phương thức nào đó như uy tín, quyền hành, cơ chế, chính sách, quy định, thậm chí cưỡng bức thực hiện.

Xây dựng, hoàn thiện chính quyền đô thị là một nội dung quan trọng của cải cách bộ máy nhà nước, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước nói chung và quản lý đô thị nói riêng. Từ việc phân tích, làm rõ những quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 về chính quyền đô thị, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy chính quyền đô thị ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu quản lý xã hội trong điều kiện hiện nay.

Bệnh “cuối nhiệm kỳ” được nhắc đến rất nhiều kể từ khi Đảng ta có Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Bệnh được gọi bằng nhiều tên khác nữa như bệnh “hoàng hôn nhiệm kỳ”, “hội chứng tuổi 59”, bệnh “chuyến tàu vét cuối cùng”, bệnh “cuối đời”...

Đơn vị hành chính là một bộ phận trong cấu trúc tổ chức hành chính nhà nước, thể hiện quan hệ quyền lực giữa Trung ương với chính quyền địa phương. Việc phân chia lãnh thổ quốc gia thành các đơn vị hành chính để tổ chức thực thi quyền lực nhà nước có hiệu quả là vấn đề trọng yếu của các quốc gia. Bài viết nêu lên những nguyên tắc cơ bản và thực trạng đơn vị hành chính ở Việt Nam hiện nay, qua đó đưa ra những giải pháp góp phần đổi mới, sắp xếp các đơn vị hành chính.

Thực tiễn sau 3 năm thi hành Luật tổ chức Chính phủ năm 2015 cho thấy, tổ chức và hoạt động của Chính phủ khóa XII đã và đang đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, tiếp tục sắp xếp các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị nói chung theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương lần thứ sáu, khóa XII và tiếp tục cải cách bộ máy hành chính nhà nước theo Nghị quyết số 56/2017/QH14, cần tiếp tục nghiên cứu, cung cấp các luận cứ khoa học để sửa đổi, bổ sung Luật tổ chức Chính phủ năm 2015.