BỘ NỘI VỤ

Giai đoạn 2016 - 2018 tổng nguồn vốn huy động để thực hiện chương trình MTQG về xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh khoảng  6.600  tỷ đồng trong đó vốn ngân sách nhà nước là hơn 2.000 tỷ đồng; vốn lồng ghép từ các chương trình dự án 1.287,3 tỷ đồng; vốn tín dụng 2.847,2 tỷ đồng; vốn huy động từ doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế 143,1 tỷ đồng; vốn huy động đóng góp của cộng đồng dân cư 343,3 tỷ đồng. Đến nay, toàn tỉnh có 51 xã đạt chuẩn NTM, bình quân số tiêu chí các xã đạt được là 12,62 tiêu chí. Không còn xã đạt dưới 10 tiêu chí. Bộ mặt nông thôn thay đổi toàn diện, từng bước phát triển theo quy hoạch với 100% số xã hoàn thành quy hoạch chung, quy hoạch phát triển sản xuất. Đời sống nhân dân từng bước được cải thiện nâng cao. Đời sống vật chất và tinh thần nông dân nông thôn nhìn chung được cải thiện rõ rệt. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2018 ước đạt 24,8 triệu đồng/người. Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn trên 21%. Công tác y tế chăm sóc sức khỏe nhân dân có nhiều tiến bộ, chất lượng khám chữa bệnh được nâng cao. 100% trạm y tế xã đã có bác sỹ, các thiết chế văn hóa cơ sở giáo dục, hệ thống cơ sở hạ tầng văn hóa xã hội được quan tâm đầu tư, chất lượng và hoạt động hiệu quả được nâng cao.

Thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM trong đó có tiêu chí về cơ sở vật chất, văn hóa và thôn bản văn hóa, tỉnh đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, khuyến khích cácđịa phương thực hiện. Qua khảo sát trong 19 tiêu chí của bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM thì tiêu chí văn hóa và cơ sở vật chất văn hóa là một trong những tiêu chí thực hiện hoàn thành đã khó nhưng giữ vững lại càng khó hơn, để giữ vững và nâng cao tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa nói riêng, các tiêu chí xây dựng NTM nói chung đòi hỏi phải có sự quan tâm chỉ đạo sát xao của cấp ủy chính quyền các tổ chức đoàn thể và sự đồng thuận cao của người dân địa phương.

Nhân Nghĩa là xã về đích NTM tốp đầu của huyện Lạc Sơn, cũng đồng thời là điển hình trong việc thực hiện tiêu chí văn hóa trong xây dựng NTM. Tới thời điểm này, bà con nhân dân xã Nhân Nghĩa đã hiến hơn 18 ha đất cho xây dựng đường giao thông nông thôn, xây dựng sân thể thao vui chơi giải trí của xóm, xây dựng nhà văn hóa xóm từ đó duy trì tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục - thể thao.

Đề án phát triển văn hóa nông thôn đến năm 2015 định hướng đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bao gồm 04 nội dung chính gồm nâng cao chất lượng gia đình văn hóa, nâng cao chất lượng làng văn hóa thực hiện phát triển văn hóa NTM cấp xã, hoàn thiện hệ thống thiết chế và hoạt động văn hóa thể thao ở nông thôn. Trong tiêu chí phát triển văn hóa nông thôn, xã đã tập hợp đoàn kết các lực lượng trong nhân dân, khơi dậy và phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo trong toàn xã hội. Đến nay xã đã có trên 80% hộ gia đình văn hóa ở các xóm đã có đội văn nghệ và hương ước. Qua triển khai phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư đã xuất hiện nhiều mô hình tập thể, cá nhân làm kinh tế giỏi, những hủ tục lạc hậu trong ma chay cưới xin, các hoạt động mê tín dị đoan được đẩy lùi, bộ mặt nông thôn đã có nhiều khởi sắc. Thông qua phong trào này, ý thức cộng đồng tinh thần đoàn kết, trách nhiệm cũng như sự gắn bó, tình làng nghĩa xóm ở từng khu dân cư được khơi dậy và vun đắp.

Xác định việc xây dựng gia đình văn hóa có ý nghĩa quan trọng, có tác động trực tiếp đến nhiều mặt của đời sống xã hội, là động lực để xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng dân cư và góp phần cùng với địa phương giữ vững các tiêu chí của xã chuẩn NTM, giữ vững danh hiệu gia đình văn hóa, các thôn bản luôn vận động bà con nhân dân chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và nhà nước, của địa phương đoàn kết cùng nhau thi đua lao động, học tập, phát triển kinh tế không mắc tệ nạn xã hội. Ngoài ra các công tác như thực hiện quy ước văn hóa, thôn làng, hội khuyến học, từ thiện, nhân đạo, xây dựng các tổ tự quản, đội hòa giải, đội văn nghệ cũng được thực hiện tốt. Qua đó tinh thần đoàn kết trong cộng đồng khu dân cư cũng tăng lên rõ rệt.

Giai đoạn 2016-2018, thực hiện chương trình xây dựng NTM các địa phương trong tỉnh Hòa Bình đã chủ động lồng ghép các nguồn vốn đầu tư nâng cấp, sửa chữa các công trình cơ sở vật chất văn hóa với tổng kinh phí 606,4 tỷ đồng. Trong đó nguồn vốn ngân sách Trung ương trực tiếp từ chương trình 163 tỷ đồng. Trong 03 năm toàn tỉnh đã đầu tư, sửa chữa, nâng cấp và xây dựng mới 129 công trình nhà văn hóa xã, thôn, bản. Đến nay có 70/191 xã đạt tiêu chí số 06 về cơ sở vật chất văn hóa đạt 36%, tăng 28 xã đạt tiêu chí so với cuối năm 2015. Hiện nay trong quá trình xây dựng NTM, nhiều tiêu chí khó như giao thông nông thôn, y tế, giáo dục đã được hoàn thành. Tuy nhiên tiêu chí 16 về văn hóa vẫn đang là trở ngại trên con đường hướng đến đạt chuẩn NTM của các xã trên địa bàn tỉnh Hòa Bình và tiếp tục cần đến những nỗ lực vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, nhân dân địa phương./.

Quang Thụ/tcnn.vn