Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 37 triệu thanh thiếu niên (từ 13–15 tuổi) trên thế giới đang sử dụng thuốc lá. Tại Việt Nam, sử dụng thuốc lá gây ra hơn 104.000 ca tử vong mỗi năm. Trong đó 84.500 người tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc chủ động và 18.800 người tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc thụ động. Trong đó, với hàng trăm loại hương vị từ trái cây, kẹo cho đến đồ uống, thuốc lá điện tử đang là “cánh cửa ngọt ngào” đưa giới trẻ vào vòng xoáy lệ thuộc nicotine một cách âm thầm và nguy hiểm.
Hương vị – chiêu bài tinh vi của ngành công nghiệp thuốc lá
Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá đã chuyển hướng sang các sản phẩm mới ít mùi, dễ sử dụng, đặc biệt là thuốc lá điện tử (vape) với vũ khí bí mật là Hương liệu và phụ gia – được thêm vào để: Che giấu vị gắt, mùi khét đặc trưng của thuốc lá truyền thống; làm sản phẩm trở nên hấp dẫn, dễ tiếp cận như một món đồ ăn vặt; gây cảm giác "an toàn" giả tạo.
Thuốc lá điện tử có thể khiến tim phải hoạt động nhiều hơn
Tuy nhiên, Nicotine – dù được che giấu bằng vị ngọt – vẫn là một chất gây nghiện cực mạnh. Nó tác động trực tiếp đến não bộ đang phát triển của trẻ vị thành niên gây ra những hậu quả khôn lường: giảm khả năng ghi nhớ, tập trung và kiểm soát hành vi; tăng nguy cơ lo âu, trầm cảm và rối loạn cảm xúc; gây phụ thuộc lâu dài, dễ chuyển sang sử dụng thuốc lá truyền thống hoặc chất kích thích khác
WHO đã đưa ra cảnh báo: Người bắt đầu sử dụng nicotine trước 20 tuổi có nguy cơ nghiện cao gấp đôi so với người trưởng thành.
Vị ngọt không bao giờ là vô hại
Với chiến lược “làm ngọt độc dược”, ngành công nghiệp thuốc lá đang tạo ra thế hệ người dùng mới một cách lặng lẽ. Để ngăn chặn xu hướng này, WHO và nhiều quốc gia đã kêu gọi:
Cấm hoàn toàn các hương vị và phụ gia trong thuốc lá và thuốc lá điện tử
Thuốc lá điện tử tác động trực tiếp đến não bộ đang phát triển của trẻ vị thành niên gây ra những hậu quả khôn lường
Siết chặt các hình thức tiếp thị trực tuyến, bao bì bắt mắt và các chiến dịch nhắm đến thanh thiếu niên
Tăng cường giáo dục, truyền thông và cảnh báo cộng đồng, đặc biệt trong trường học và gia đình
Vị ngọt không bao giờ là vô hại. Đặc biệt khi một sản phẩm chứa chất gây nghiện mang hương vị trái cây hay kẹo. Những chiến thuật này không chỉ khuyến khích người dùng bắt đầu sử dụng mà còn khiến việc cai nghiện trở nên khó khăn hơn, làm tăng nguy cơ nghiện và hậu quả sức khỏe lâu dài.
Hãy cùng chung tay nâng cao nhận thức, chia sẻ sự thật này tới bạn bè, phụ huynh và những người trẻ xung quanh bạn. Đừng để một thế hệ bị đánh lừa bởi lớp vỏ ngọt ngào của thuốc lá!