Toàn cảnh phiên chất vấn
Thực hiện chương trình chất vấn Tư lệnh ngành Nội vụ, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh trà trả lời chất vấn đối với các nhóm vấn đề: Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, cơ cấu lại các đơn vị sự nghiệp công lập, xây dựng hệ thống vị trí việc làm gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và việc triển khai thực hiện cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức. Việc ban hành các văn bản thực hiện quy định của Bộ luật Lao động về tuổi nghỉ hưu đối với cán bộ, công chức, viên chức. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là công tác tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, nhận xét, đánh giá, xử lý vi phạm.
Bên cạnh đó, các đại biểu Quốc hội cũng đã đặt ra nhiều câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Nội vụ về nguyên nhân, giải pháp trước tình trạng công chức, viên chức nghỉ việc gia tăng trong thời gian gần đây, nhất là lĩnh vực, vị trí địa bàn đông dân cư, chịu nhiều áp lực công việc (như viên chức y tế…). Việc bảo đảm biên chế cho ngành giáo dục, đáp ứng yêu cầu dạy - học. Giải pháp giải quyết những vấn đề khó khăn, bất cập của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố (về số lượng người làm việc, về chế độ, chính sách…), nhất là công chức cấp xã dôi dư sau sắp xếp.
Vấn đề được các đại biểu đặc biệt quan tâm tại phiên chất vấn này và đề nghị Bộ trưởng cho biết chính sách cụ thể, đó là vấn đề việc thu hút nhân tài, nhà khoa học trẻ vào khu vực sự nghiệp công, nâng cao chất lượng cán, bộ công chức xây dựng pháp luật. Các đại biểu đề nghị Bộ trưởng cần đưa ra giải pháp căn cơ để thực hiện hiệu quả công tác này.
Trọng dụng nhân tài, khuyến khích bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo
Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ, đại biểu Lê Thanh Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau chỉ ra rằng trọng dụng nhân tài và thưởng, phạt nghiêm minh là thuật dùng người và cũng là quy luật trị quốc muôn đời từ trước đến nay. Ngày 22/9/2021 Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận 14 về chủ trương khuyến khích bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung. Đại biểu đề nghị cho biết, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã tham mưu, đề xuất gì với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để biến chủ trương này thành pháp luật, tức là biến thành các quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung đối với toàn bộ máy nhà nước?
Đại biểu Lê Thanh Vân – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau
Trả lời mối quan tâm của đại biểu, Bộ trưởng cho biết, một trong những nội dung mà Bộ Nội vụ đang quan tâm rất sâu sắc, trong đó có vấn đề về trọng dụng nhân tài gắn với khuyến khích bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Trọng dụng nhân tài là một yếu tố truyền thống của dân tộc ta từ xưa đến nay. Quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước ta về thu hút và trọng dụng nhân tài thì đã được thể hiện rất rõ trong các nghị quyết, trong các Văn kiện Đại hội của Đảng, trong Chỉ thị, trong Kết luận và nhất là Đại hội XIII của Đảng vừa qua cũng đã nhấn mạnh về vấn đề này. Nhìn ra thế giới thì nhiều nước đã làm nên kỳ tích của sự phát triển đất nước của họ bằng chính nhân tài như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, họ đều rất chú trọng đến vấn đề thu hút và trọng dụng nhân tài.
Bộ trưởng cho biết, hiện nay có Kết luận số 86 của Bộ Chính trị. Để cụ thể hóa vấn đề này, Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định số 140 để triển khai thực hiện. Thời gian thực hiện chưa nhiều, bắt đầu từ năm 2018 đến nay thu hút cũng chưa được nhiều, được 258 sinh viên xuất sắc và nhà khoa học, nhưng quan trọng là tất cả các địa phương đều rất chú trọng vấn đề này, mà điển hình đó là thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Vĩnh Phúc và rất nhiều các tỉnh khác. Căn cứ vào chủ trương của Đảng đã phê thông qua Hội đồng nhân dân để xây dựng một hệ thống chính sách rất phù hợp để thu hút và trọng dụng nhân tài.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Tra
Theo Bộ trưởng, tính đến thời điểm này, các địa phương đã thu hút được sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc và cán bộ khoa học trẻ đã được khoảng gần 3 nghìn người. Nhưng thực tiễn rõ ràng còn quá ít ỏi để số lượng này làm việc trong khu vực công, vì vậy trong thời gian tới, căn cứ vào chủ trương của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, Bộ Nội vụ đang xây dựng một Đề án chiến lược quốc gia về thu hút và trọng dụng nhân tài. Cùng với chiến lược quốc gia về thu hút và trọng dụng nhân tài sẽ có một cơ chế, chính sách hấp dẫn hơn, tốt hơn.
Cùng với thu hút, trọng dụng nhân tài thì việc khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm về lợi ích chung theo Kết luận số 14 của Bộ Chính trị là một việc các đại biểu đang rất mong đợi. Bởi vì, chúng ta chưa có cơ chế này, chưa có hành lang pháp lý này để làm sao khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm về lợi ích chung.
Thu hút cán bộ khoa học trẻ, nâng cao chất lượng đội ngũ xây dựng văn bản pháp luật
Cũng quan tâm đến vấn đề trọng dụng nhân tài, đại biểu Trần Thị Thu Hằng – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông đề nghị Bộ trưởng cho biết kết quả thực hiện chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ theo chủ trương của Đảng tại Kết luận số 86 của Bộ Chính trị và quy định của Chính phủ tại Nghị định số 140 để tháo gỡ những điểm nghẽn và tiếp tục thực hiện có hiệu quả chính sách này. Với trách nhiệm của Bộ Nội vụ, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết Bộ sẽ tham mưu với cấp có thẩm quyền cần phải sửa đổi, bổ sung những nội dung gì trong những chính sách hiện nay?
Đại biểu Trần Thị Thu Hằng – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông
Tham gia đặt câu hỏi chất vấn tại Hội trường, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh chỉ ra rằng, trong Báo cáo của Đoàn giám sát, về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 có nêu năng lực của nhiều tổ chức, cá nhân tham mưu xây dựng, ban hành văn bản vi phạm pháp luật còn hạn chế. Cụ thể là còn thiếu kỹ năng phân tích, dự báo, thiếu tầm nhìn, thiếu kinh nghiệm thực tiễn, nghiên cứu chính sách chưa sâu, chưa kĩ, chưa đánh giá hết các tác động của các chính sách ban hành, một số trường hợp còn thiếu trách nhiệm, nặng về lợi ích ngành, cơ quan, chưa quan tâm bố trí đủ công chức làm công tác pháp chế. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng lãng phí tài sản công, gây bức xúc trong Nhân dân.
Đại biểu đề nghị, với trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Bộ trưởng có giải pháp gì để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức trong tham mưu xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiệu quả, chất lượng nhằm góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam theo Kết luận số 19 của Bộ Chính trị về định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV?
Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng nêu rõ, vấn đề xây dựng đội ngũ công chức ban hành văn bản quy phạm pháp luật là vấn đề rất đáng quan tâm. Trong những năm vừa qua, hệ thống đào tạo của chúng ta đã rất quan tâm đào tạo lao động trên lĩnh vực về pháp luật, nhưng thực tế lực lượng này vào trong khu vực công cũng không nhiều, nhất là trong những năm gần đây thì do thị trường lao động, đặc biệt trên lĩnh vực này cũng phát triển khá đa dạng, khá phong phú, cho nên việc thu hút lực lượng này cũng có khó khăn hơn. Chính vì vậy, Bộ Nội vụ tiếp thu ý kiến của đại biểu, trong thời gian tới sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp để xây dựng một đề án thật căn cơ, thật cụ thể để chuẩn bị một nguồn nhân lực về việc tham mưu để xây dựng một hệ thống văn bản pháp luật đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ mới.