Mọi ứng cử viên đều bình đẳng
Kết quả hội nghị hiệp thương lần thứ hai để thỏa thuận, lập danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2016-2021 cho thấy, chất lượng và số lượng đại biểu ứng cử đều tăng lên so với nhiệm kỳ trước. Theo đánh giá của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố Hà Nội, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ này tăng 16 người so với năm 2011. Trong danh sách 87 người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV qua vòng hiệp thương lần hai, có 39 người được các cơ quan, tổ chức giới thiệu ứng cử và 48 người tự ứng cử. Đáng chú ý, chất lượng, trình độ các ứng viên được nâng cao. Trong tổng số 87 người ứng cử, 44 người có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ. Tỷ lệ ứng cử viên nữ, đại biểu tái cử, người ngoài Đảng và người dưới 40 tuổi cũng tăng cao. Cụ thể, có 22 ứng cử viên nữ, chiếm 25,29%; năm người tái cử, chiếm 11,49%; 17 người trẻ, chiếm 19,54%; 41 người ngoài Đảng, chiếm 47,13%. Tương tự, đối với 205 ứng cử viên HĐND thành phố nhiệm kỳ 2016-2021, có 196 hồ sơ được giới thiệu qua các cơ quan, tổ chức, đơn vị và chín hồ sơ tự ứng cử, chất lượng và trình độ các ứng cử viên HĐND thành phố cao hơn so với nhiệm kỳ trước. Trong đó số lượng ứng viên có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ tăng 22,52%, cơ cấu nữ tăng 3,46%.
Một điểm đáng lưu ý, tại đợt bầu cử này, số người tự ứng cử đại biểu Quốc hội và HĐND thành phố trên địa bàn Hà Nội tăng cao so với các nhiệm kỳ trước. Có 48 người tự ứng cử đại biểu Quốc hội, chín người ứng cử đại biểu HĐND thành phố. Theo ông Đào Văn Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Bầu cử thành phố, đây là điều đáng mừng, thể hiện tinh thần dân chủ được đề cao và ngày càng có nhiều người mong muốn được đóng góp cho xã hội, đất nước. Để bảo đảm tính dân chủ, quyền tự ứng cử của mỗi công dân, mọi hồ sơ của các ứng cử viên, cả người được cơ quan, tổ chức giới thiệu, lẫn người tự ứng cử, đều được đưa vào danh sách hiệp thương lần thứ hai và tất cả đều bình đẳng như nhau.
Phát huy vai trò của cử tri trong lấy ý kiến
Tại đợt bầu cử này, TP Hà Nội được bầu 30 đại biểu Quốc hội tại mười đơn vị bầu cử. Ủy ban Bầu cử thành phố đã ấn định và công bố số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị và số lượng đại biểu HĐND được bầu của mỗi đơn vị bầu cử đại biểu HĐND cấp mình theo luật định. Theo đó, HĐND thành phố được bầu 105 đại biểu, có 30 đơn vị bầu cử; HĐND cấp huyện được bầu 1.185 đại biểu, có 288 đơn vị bầu cử; HĐND cấp xã được bầu 16.045 đại biểu, có 4.370 đơn vị bầu cử.
Chủ tịch Ủy ban Bầu cử thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết: Ngay từ tháng 1-2016, thành phố đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo cuộc bầu cử và triển khai cuộc bầu cử trên địa bàn thành phố. Các quận, huyện, thị xã, xã, phường cũng sớm chủ động, khẩn trương xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch công tác bầu cử theo đúng quy định của pháp luật, đồng bộ, nhanh chóng và kịp thời. Đến thời điểm hiện tại, các vướng mắc về bầu cử đều đã được xử lý theo quy định.
Ngày 15-3 vừa qua, Đoàn giám sát của Hội đồng Bầu cử quốc gia do đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia làm Trưởng đoàn đã làm việc với TP Hà Nội về triển khai công tác bầu cử. Đoàn giám sát đánh giá, TP Hà Nội đã sớm chủ động, khẩn trương xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch công tác bầu cử theo đúng quy định của pháp luật, đồng bộ, nhanh chóng và kịp thời. Các tỷ lệ ứng cử viên là nữ, người ngoài Đảng, người dân tộc đều bảo đảm và tăng so với yêu cầu. Tuy nhiên, Đoàn giám sát lưu ý Ủy ban bầu cử thành phố cần chú trọng đến chất lượng ứng cử viên, phải bảo đảm tiêu chuẩn gắn với chất lượng. Đặc biệt, cần coi trọng công tác tuyên truyền về bầu cử, có phương án phù hợp với từng đối tượng cụ thể, tạo không khí phấn khởi, để cử tri hiểu hơn quyền và nghĩa vụ của mình và để bầu cử thật sự là ngày hội toàn dân.
Sau hiệp thương lần thứ hai, bước tiếp theo, MTTQ các cấp phối hợp các bên liên quan lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với các ứng viên đại biểu Quốc hội và HĐND thành phố. Riêng đối với trường hợp tự ứng cử, sẽ lấy ý kiến cử tri ở địa bàn cư trú và nơi làm việc. Đây là bước rất quan trọng để qua đó, cử tri xem xét năng lực, tư cách của từng đại biểu trước khi lập danh sách cho vòng hiệp thương sau. Theo quy định, hiệp thương vòng thứ ba phải xong trước ngày 17- 4 để thống nhất danh sách những người ứng cử. Thời gian không còn nhiều, trong khi số lượng ứng cử viên đại biểu Quốc hội và HĐND thành phố đều tăng hơn so với các nhiệm kỳ trước. Để có kết quả chính xác, khách quan, ngoài việc thực hiện đúng các quy định của luật, Ủy ban Bầu cử thành phố cần cung cấp đầy đủ hồ sơ, lý lịch để người dân nhận xét, lựa chọn ra ứng cử viên xứng đáng. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền để mỗi cử tri hiểu, thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình ngay từ các vòng lấy ý kiến từ cơ sở.