Bốn điểm nhấn
Cử tri chúng tôi nhận thấy rằng, trong QH Khóa XIII có những bước tiến lớn. Về lập pháp, đã xây dựng và thông qua được khoảng 100 luật, bộ luật, đặc biệt là Hiến pháp năm 2013. Về giám sát, đã giám sát, giải quyết được một số vụ án oan, sai của người dân, góp phần đưa lại công bằng cho nhân dân, tạo ra sự tin tưởng của người dân vào công lý, vào QH. QH đã thực hiện cả nhiệm vụ cho nhiệm kỳ tới, như bầu Hội đồng Bầu cử Quốc gia, bầu Tổng thư ký QH, các Phó tổng thư ký QH, lần đầu tiên được chế định trong hệ thống tổ chức luật pháp quốc gia.
Đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử hoạt động của cơ quan lập pháp, Chủ tịch QH trả lời chất vấn. Việc trả lời chất vấn của Chủ tịch QH rất có ý nghĩa, để thấy rằng không có ai nằm ngoài việc phải trả lời chất vấn. Đây cũng là dịp để kiểm nghiệm, đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn nhiệm kỳ vừa qua, rút ra những bài học cần thiết để tiếp tục hoàn thiện chức năng quan trọng này của QH. Những bước tiến lớn này của QH có sự đóng góp của Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình.
Cùng với bước tiến lớn về lập pháp, cử tri cũng nhận thấy rằng, việc ban hành các văn bản dưới luật chưa kịp thời, chưa đồng bộ, dẫn đến luật, nghị quyết của QH chậm được thực thi trong cuộc sống. Có cử tri nói: Luật chưa to bằng Nghị định, Nghị định chưa to bằng Thông tư hướng dẫn! Hoặc cá biệt có văn bản ban hành nhưng không phù hợp thực tiễn. Đây là một thực tế tồn tại rất nhiều năm, nhiều khóa. Cử tri và nhân dân mong muốn những chậm trễ, thiếu đồng bộ nói trên nhanh chóng được khắc phục.
Cử tri mong muốn QH Khóa XIV và các khóa tiếp theo cần giám sát việc thi hành, thực hiện Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND chặt chẽ hơn, kỹ lưỡng hơn, không để lọt những trường hợp Quốc hội phải bãi nhiệm.
Ba đề xuất
Trong lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn: Sau 30 năm đổi mới, nông nghiệp đạt nhiều thành tựu, diện mạo nông thôn, đời sống nông dân có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên, chúng tôi thấy bước đi còn quá chậm so với chủ trương của Đảng và tiềm lực của đất nước. Các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn đổi mới chậm, chưa đủ sức phát triển mạnh sản xuất hàng hóa; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn nhìn chung còn thiếu, yếu, năng lực thích ứng, đối phó với thiên tai thấp; đời sống vật chất và tinh thần của nông dân, nông thôn còn thấp, chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng còn lớn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao; phát sinh một số vấn đề xã hội bức xúc… Cử tri mong muốn Đảng, Quốc hội, Chính phủ sớm giải quyết tốt hơn vấn đề này, tạo đột phá, triển khai có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn nông thôn; đẩy mạnh giảm nghèo; nâng cao trình độ giác ngộ và vị thế chính trị của giai cấp nông dân, tạo điều kiện để nông dân tham gia đóng góp và hưởng lợi nhiều hơn trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trong lĩnh vực chính sách xã hội: Đảng, Nhà nước có nhiều chủ trương, chính sách giải quyết hậu quả sau chiến tranh cho những người và gia đình có công với dân, với nước. Các chính sách này đã góp phần ổn định xã hội, cải thiện đời sống nhân dân, ấm lòng dân. Tuy nhiên, còn một bộ phận trong dân cư họ thật sự là đối tượng đó, do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, chính sách chưa đến được với họ, như bộ đội bị thương trong chiến đấu chống giặc Pháp từ năm 1951, người tham gia Dân quân tập trung chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ từ năm 1968 đến tháng 1.1973 theo NĐ 290 của CP… Cử tri mong muốn các cơ quan nhà nước từ Trung ương xuống đến địa phương, tiếp tục rà soát, tiếp tục giải quyết các chính sách này để chính sách ưu đãi của Nhà nước công bằng đến với họ, trong lúc tuổi đã cao, sức khỏe đã yếu.
Về đổi mới hình thức phổ biến, tuyên truyền giáo dục pháp luật trong nông dân, nông thôn:Để quản lý xã hội, điều chỉnh hành vi con người trong xã hội, Nhà nước đã ban hành nhiều luật và văn bản dưới luật, đặc biệt là Hiến pháp năm 2003 đã có hiệu lực thi hành. Nhưng thực chất luật đi vào cuộc sống nông dân, nông thôn chưa được mấy, khoảng trống còn nhiều. Vì số đông nông dân ít quan tâm đến điều nọ, khoản kia trong luật. Họ quan tâm cái cụ thể, thực tế, gần gũi với mình. Ví dụ như Hiến pháp, cái họ muốn biết là quyền của họ, rồi đến nghĩa vụ của họ. Luật Bầu cử QH và HĐND, cái họ ghi nhớ là ngày nào bỏ phiếu, gạch mấy người, để lại mấy người. Khi tham gia giao thông đường bộ, cái họ thực hành là thói quen, có khi là thói quen tốt, cũng có thể là thói quen không tốt. Để đổi mới hình thức phổ biến, tuyên truyền giáo dục pháp luật trong nông dân, nông thôn, tôi đề xuất các ngành hữu quan nghiên cứu, có thể làm thí điểm mô hình Báo cáo viên gia đình, dòng họ, khu dân cư làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để góp sức cùng hệ thống chính trị và “binh chủng tuyên truyền” phủ kín những khoảng trống giáo dục pháp luật trong nông dân, nông thôn.