BỘ NỘI VỤ

Tại phiên chất vấn, báo cáo với Đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân khẳng định: Lĩnh vực Nội vụ là một trong những lĩnh vực luôn được sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội và cử tri, từ sau Kỳ họp lần thứ 11 Quốc hội khóa XIII, Bộ Nội vụ đã nghiên cứu và giải quyết các văn bản trả lời 100% các kiến nghị của cử tri và của các Đoàn đại biểu Quốc hội. Bộ Nội vụ cũng đã nghiên cứu tiếp thu ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XIII đã nêu trong các báo cáo về kết quả giám sát giải quyết kiến nghị của cử tri và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến lĩnh vực Nội vụ để thực hiện trong hệ thống pháp luật. Bộ trưởng cũng mong muốn sẽ tiếp tục nhận được những ý kiến phản ánh, kiến nghị cũng như sự quan tâm, giúp đỡ và tạo điều kiện nhiều hơn nữa của các vị đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước để giúp Bộ Nội vụ thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực Nội vụ.

Trả lời về vấn đề tinh giản biên chế, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nhấn mạnh, trong 2 năm vừa qua đã tinh giản được hơn 17 ngàn người, nếu thực hiện bình quân mỗi năm 1,5% thì năm 2016 tinh giản biên chế công chức từ cấp huyện trở lên phải đạt hơn 36 ngàn người. Bộ trưởng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và các địa phương thực hiện nghiêm chỉnh vấn đề tinh giản biên chế theo đúng tinh thần Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị.

Trong vấn đề cải cách chính sách tiền lương thì ngoài việc tinh giản biên chế, vấn đề xã hội hóa và giao quyền tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập là một vấn đề hết sức quan trọng. Trong thời gian qua, Bộ Nội vụ đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương xây dựng các nghị định để có chiến lược và chính sách xã hội hóa và giao quyền tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập trong lộ trình từ nay đến năm 2021.

Về câu hỏi liên quan đến vấn đề chi thường xuyên, theo báo cáo của Bộ Nội vụ đã nêu, hiện nay bộ máy tổ chức còn rườm rà, số lượng công chức, viên chức còn rất đông, trong khi khả năng ngân sách chi trả lương còn thấp. Để đảm bảo vấn đề này Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 39 về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Đặc biệt, Nghị định số 123 năm 2016 của Chính phủ quy định cơ cấu tổ chức và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, cơ quan ngang bộ đã quy định rõ việc phân công rành mạch chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành không chồng chéo với nhau, được phân định rõ ràng, trên tinh thần thu gọn đầu mối, không phát sinh thêm những đơn vị mới, nhất là hạn chế thành lập các tổng cục, các vụ bên trong tổng cục, các phòng bên trong các vụ. Tùy trường hợp cụ thể đối với những lĩnh vực quản lý rộng, phức tạp mới có phòng. Đây là việc rất khó, thể hiện trong nghị định về chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng bộ, ngành.

Sắp tới, Bộ Nội vụ sẽ cùng Bộ Tư pháp thẩm định, cương quyết thực hiện tinh giản bộ máy bằng cách thu gọn đầu mối trong các tổ chức, cơ quan cấp bộ cũng như việc sửa đổi Nghị định 24 trong việc xây dựng, tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sắp tới. Do đó, cũng không thành lập các tổng cục, hạn chế bớt việc chuyển từ vụ thành cục để giảm bớt cơ cấu bộ máy bên trong của các tổ chức để thực hiện tinh giản biên chế và xác định rõ chức năng, nhiệm vụ. Chủ trương, quan điểm của Bộ Nội vụ là cương quyết thực hiện đúng theo tinh thần Nghị định 123 của Chính phủ.

Về cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh, cấp huyện. Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ đang thực hiện việc rà soát để xây dựng nghị định thay thế cho Nghị định 24 về các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Nghị định 37 về các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện. Việc xây dựng nghị định quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn lần này theo hướng mở, tức là một số cơ quan, ngành cứng bắt buộc phải có nhưng bên cạnh đó đối với những ngành mở, tùy theo điều kiện, đặc điểm của từng địa phương mà có thể thành lập những đơn vị này để sát với yêu cầu thực tế phát triển về kinh tế - xã hội của từng địa phương.

Về ý kiến chậm phê duyệt đề án vị trí việc làm đối với các đơn vị sự nghiệp công lập. Bộ trưởng cũng thẳng thắn nhìn nhận khuyết điểm và báo cáo thêm với đại biểu, đối với việc phê duyệt đề án vị trí việc làm Bộ Nội vụ đã kết thúc trong tháng 8/2016 đối với tất cả các cơ quan hành chính, các bộ, ngành, các địa phương. Tuy nhiên, về đề án vị trí việc làm đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, về chuyên môn thì đây là một vấn đề khó, Bộ Nội vụ đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ nên phân cấp cho các đơn vị. Trong cuộc họp thường kỳ tháng 5 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã cho đưa vào nghị quyết phân cấp đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, tự chủ hoàn toàn hoặc tự chủ chi thường xuyên thì đơn vị tự quyết định 3 vấn đề, đó là: vị trí việc làm, cơ cấu viên chức, số người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Trong kỳ họp tháng 9 vừa rồi, Bộ Nội vụ cũng đề nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục phân cấp thêm đối với các đơn vị sự nghiệp công lập mà chưa thực hiện chế độ tự chủ hoặc thực hiện chế độ tự chủ một phần thì giao trách nhiệm này cho Bộ trưởng các bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ và Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt 3 nội dung nêu trên, trừ trường hợp có tăng thêm biên chế thì thông qua Bộ Nội vụ để có sự thống nhất.

Về ý kiến trong việc xem xét, xử lý về mặt nhà nước đối với nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng. Hiện nay, Ban Bí thư đã có quyết định xử lý cách chức Bí thư Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương giai đoạn năm 2011 - 2016 đối với nguyên Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Riêng về mặt nhà nước hiện nay theo chỉ đạo của Ban Bí thư giao cho Ban Cán sự Đảng Chính phủ phối hợp với Đảng đoàn Quốc hội cùng các cơ quan chuyên môn xem xét, xử lý về mặt hành chính đồng bộ, kịp thời, theo đúng quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Đây là vấn đề khó chưa có trong tiền lệ, do đó Bộ Nội vụ sẽ phối hợp cùng cơ quan chuyên môn để tham mưu cho Ban Cán sự Đảng Chính phủ và Đảng đoàn Quốc hội có biện pháp để xử lý về mặt hành chính trên nguyên tắc nghỉ hưu nếu có sai phạm cũng phải có hình thức xử lý chứ không phải sai phạm rồi mà nghỉ hưu là “hạ cánh an toàn”. Bộ trưởng cũng cho rằng đây là để cảnh báo cho những đồng chí còn đang tại chức để khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình phải nghiêm chỉnh thực hiện đúng các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước chứ không phải đợi nghỉ hưu coi như đã hết trách nhiệm đối với Đảng và Nhà nước.

Bộ Nội vụ đang chuẩn bị tổng kết 10 năm thực hiện Luật Cán bộ, công chức sẽ cần sửa đổi, điều chỉnh Luật Cán bộ, công chức nhằm thể hiện cao tinh thần trách nhiệm, kể cả đương chức cũng như nghỉ hưu phải có trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Trả lời câu hỏi của đại biểu về việc bổ nhiệm, thi tuyển đối với Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội, việc xử lý kết quả thi Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội, Bộ Tư pháp đã tổ chức thi tuyển đối với chức danh Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội thực hiện theo đề án thí điểm về thi tuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý của Bộ Tư pháp. Tuy nhiên, trong thời điểm Bộ Tư pháp tổ chức thi tuyển có Thông báo kết luận số 202-TB/TW ngày 26 tháng 05 năm 2015 của Bộ Chính trị chỉ đạo tạm dừng việc thực hiện thi tuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các địa phương và các bộ, ngành. Vừa qua việc thi tuyển lãnh đạo ở địa phương và bộ, ngành chưa có sự thống nhất với nhau, vì vậy, tạm dừng để chờ thông qua thực hiện đề án về đổi mới phương pháp tuyển chọn cán bộ lãnh đạo, quản lý. Do đối tượng đăng ký dự thi tuyển Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội theo đề án của Bộ Tư pháp không phải là công chức, viên chức như Thông báo kết luận 202 của Bộ Chính trị nên sau khi có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền, Bộ Tư pháp quyết định không bổ nhiệm đối với trường hợp của ông Lê Đình Vinh đã trúng tuyển vào kỳ thi tuyển Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội vào thời điểm hiện tại. Việc quyết định xử lý kết quả thi tại Trường Đại học Luật Hà Nội thuộc thẩm quyền của Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp.

Đối với vấn đề thi tuyển chức vụ lãnh đạo Bộ Nội vụ được Thủ tướng Chính phủ giao xây dựng đề án về việc thí điểm tuyển chọn chức danh lãnh đạo của bộ quản lý. Trong thời gian qua, Bộ Nội vụ đã phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương trình Bộ Chính trị. Sau khi Bộ Chính trị đồng ý, Bộ Nội vụ đã hoàn chỉnh đề án trình Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ đã giao Ban cán sự đảng Bộ Nội vụ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương bổ sung và hoàn chỉnh đề án. Hiện nay, đề án này đang trình Ban Bí thư cho ý kiến và sẽ thông qua trong thời gian tới. Theo đó, sẽ tiến hành thí điểm tuyển chọn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý. Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nhấn mạnh, đây là thay đổi phương pháp về tuyển chọn chức danh cán bộ lãnh đạo quản lý, không phải thi tuyển. Quy trình bổ nhiệm và đề bạt cán bộ là quy trình của Đảng và Nhà nước, hai vấn đề này phải phân biệt rõ ràng, tức là thí điểm tuyển chọn cán bộ quản lý, thay vì trước đây đưa ra tổ chức bàn chọn nhân sự thì bây giờ có một hội đồng tuyển trước, sau đó thực hiện quy trình về bổ nhiệm cán bộ và theo đúng quy định của Đảng.

Về việc kiểm tra bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ đã tiến hành thanh tra công vụ đối với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Hải Dương. Bộ Nội vụ đã có kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương chỉ đạo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Hải Dương thực hiện đúng quy định tiêu chuẩn về chức danh cán bộ cấp phòng, quy định cụ thể không quá 3 người. Khi đề bạt bổ nhiệm đảm bảo đúng tiêu chuẩn, điều kiện và thực hiện đúng quy trình. Có xử lý nghiêm đối với những người làm công tác tham mưu đề nghị trong việc đề bạt, bổ nhiệm quá số lượng quy định làm cho xã hội bức xúc trong thời gian qua.

Về xử lý vấn đề bổ nhiệm “người nhà”, Bộ Nội vụ đã có báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong việc bổ nhiệm người nhà đối với 9 địa phương. Báo cáo nêu rất rõ trong từng trường hợp, Bộ Nội vụ đã tổ chức thanh tra công vụ, cử 3 đoàn xuống làm việc trong vòng thời gian 15 ngày đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ. Bộ Nội vụ đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong việc bổ nhiệm cán bộ phải thực hiện đúng tiêu chuẩn, điều kiện và quy trình bổ nhiệm cán bộ theo quy định của Đảng và Nhà nước. Việc tuyển chọn cán bộ, phải áp dụng một cách rộng rãi, công khai, minh bạch, dân chủ và đề nghị xem xét, xử lý nghiêm đối với những trường hợp lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc tham mưu không đúng tiêu chuẩn, điều kiện thì phải đưa ra và rút lại những quyết định đã bổ nhiệm không đúng tiêu chuẩn, điều kiện và quy trình trong thời gian vừa qua.

Về vấn đề cán bộ, công chức đánh người, gần đây Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 26 về kỷ cương, kỷ luật hành chính trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp. Có thể nói, vấn đề quản lý cán bộ, công chức là nhiệm vụ của các cơ quan trực tiếp quản lý đối với cán bộ. Về vấn đề quản lý cán bộ, công chức, trong đó có đạo đức, nghề nghiệp công chức, xây dựng văn hóa công sở, là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Chính phủ để ban hành Chỉ thị này.

Trường hợp xét thấy không đủ tiêu chuẩn và điều kiện công chức, không xứng đáng là người công bộc phục vụ nhân dân, nếu vi phạm pháp luật nên loại ngay ra khỏi bộ máy. Bộ trưởng cho rằng cần có một thái độ dứt khoát đối với công chức không hoàn thành nhiệm vụ 2 năm, năng lực kém phải loại ra khỏi bộ máy nhà nước. Còn công chức vi phạm pháp luật và có những hành động như thế cần xem xét và xử lý một cách nghiêm túc, không để tình trạng này tiếp tục xảy ra.

Về công tác tuyển dụng, theo ý kiến của đại biểu là chưa được minh bạch, hiện nay chỉ xem đây là hình thức, tuyển dụng chủ yếu là người nhà. Bộ trưởng đã có chỉ đạo các vụ chuyên môn của Bộ Nội vụ nghiên cứu vì sao trong thời gian vừa qua việc thi tuyển đầu vào của công chức chỉ đạt hơn 10%, xét tuyển đạt gần 90%. Theo Bộ trưởng, chủ trương thi tuyển là một chủ trương rất đúng công khai, minh bạch, dân chủ, thẳng thắn lại ít người, trường hợp xét tuyển không qua thi lại đông. Sắp tới Bộ đang nghiên cứu và mở rộng hình thức thi tuyển, cố gắng đưa tỷ lệ thi tuyển lên 90% và xét tuyển những trường hợp đặc thù chỉ còn trên dưới 10%.

Đối với vấn đề thi tuyển ít người đạt, do những điều kiện quy định, Bộ Nội vụ đang điều chỉnh lại phương thức thi tuyển đối với công chức và đã giao cho các đơn vị sử dụng thi tuyển trong thời gian sắp tới cần phải sửa đổi, bổ sung để cố gắng khuyến khích đối với sinh viên ra trường dự thi một cách công bằng, ưu tiên thi tuyển, còn tuyển dụng thông qua xét tuyển nên hạn chế. Thông qua việc kiểm tra việc xét tuyển trong thời gian qua ở các địa phương và các bộ, ngành phần lớn là do thực hiện chế độ hợp đồng để làm công tác chuyên môn, sau đó, khi hết thời gian 5 năm được xét tuyển vào công chức nhà nước.

Về vấn đề tiền lương, theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân thì đây là vấn đề rất phức tạp, khó khăn. Lộ trình tiền lương đã báo cáo Bộ Chính trị tại Tờ trình số 573 của Ban Cán sự đảng Chính phủ ngày 04/4/2004. Đến nay, có thể nói lộ trình tiền lương đã thực hiện, đã trình qua 5 lần kỳ họp của Trung ương. Bắt đầu từ năm 2013 xác định mức lương tối thiểu trước đây và hiện nay là mức lương cơ sở 1.150.000 đồng. Trong năm 2013, 2014, 2015, có hai năm 2014, 2015 liên tục tiền lương cơ sở không tăng và năm 2016 là tiền lương cơ sở chỉ tăng 5% lên 1.210.000 đồng. Trong năm 2017 sắp tới theo đề nghị của Bộ Nội vụ thì trả nợ cho những năm trước không tăng cộng thêm phần còn lại của năm 2016 chỉ tăng 7% là phải tăng 26%, như vậy mức lương này lên tới 1.420.000 đồng. Như vậy, tổng chi ngân sách quá lớn, do đó, vừa qua Ban Chỉ đạo tiền lương đã họp và quyết định đề nghị với Chính phủ và Quốc hội năm 2017 chúng ta tiếp tục chỉ tăng mức lương 7% tương đương là dưới 90.000 đồng, nâng mức lương cơ sở lên 1.300.000 đồng.

­­­­­­­­­­Trong quá trình cải cách tiền lương sắp tới, trong bối cảnh nền kinh tế chung của cả nước còn gặp khó khăn, trong giai đoạn 2016 - 2020 thu ngân sách của cả nước tiếp tục vẫn còn khó khăn và mức độ đảm bảo từ nguồn chi ngân sách, chi trả lương hiện nay chiếm khoảng 1/3 trên tổng chi ngân sách cho khoảng 6.500 ngàn người hưởng lương và các chế độ từ ngân sách của nhà nước. Vì vậy, để thực hiện cải cách chính sách tiền lương trong thời gian sắp tới cần phải thực hiện nghiêm vấn đề tinh giản biên chế theo Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị.

Về vấn đề phụ cấp đặc thù đối với ngành, nghề dựa trên điều kiện lao động và chính sách ưu đãi đặc thù của Nhà nước có phụ cấp khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay trong các cơ quan hành chính, đối với khối Đảng và một số cơ quan có phụ cấp khác nên dẫn đến vấn đề có cơ quan có phụ cấp đặc thù, có cơ quan không có hoặc có cơ quan có thâm niên, có cơ quan không có thâm niên. Chính vì vậy Bộ Chính trị quyết định đưa vào việc cải cách cơ chế tiền lương sắp tới để thống nhất về chế độ phụ cấp, cụ thể nên tạm dừng các phụ cấp khác, nhất là đối với các đơn vị đề nghị phụ cấp đặc thù cũng như thâm niên trong thời gian sắp tới.

Tiếp tục phiên trả lời chất vấn, sáng ngày 17/11/2016, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về các vấn đề: quản lý và xây dựng đội ngũ công chức; tăng cường kỷ luật kỷ cương hành chính; tinh giản biên chế, cơ cấu lại bộ máy; cải tiến chính sách tiền lương; công tác thi đua - khen thưởng, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển cán bộ; bổ nhiệm hàm; thi nâng ngạch công chức; khắc phục những bất cập trong công tác cán bộ; thu hút, trọng dụng nhân tài; phê duyệt Đề án vị trí việc làm trong các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp; giải quyết tranh chấp địa giới hành chính ở các địa phương...

Bộ trưởng nhấn mạnh các giải pháp: Nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện thể chế về công chức, viên chức; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; xác định rõ vị trí việc làm; thực hiện tốt việc phân loại, đánh giá cán bộ công chức; thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng; kiên quyết sàng lọc các cán bộ yếu, không hoàn thành nhiệm vụ... Còn những câu hỏi, vấn đề liên quan đến lĩnh vực Nội vụ chưa được Bộ trưởng trả lời, làm rõ tại Kỳ họp lần này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ trả lời bằng văn bản.