BỘ NỘI VỤ

Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến nay đơn vị Hải quan các đã duy trì việc niêm yết công khai tổng số 168 thủ tục hành chính (TTHC) hải quan hiện hành đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính công bố tại 02 quyết định (Quyết định số 2770/QĐ-TCHQ ngày 25/12/2015 và Quyết định số 819/QĐ-BTC ngày 13/4/2016) tại trụ sở và nơi thực hiện thủ tục hải quan, đồng thời đăng tải trên trang thông tin điện tử.

Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai rà soát TTHC theo Quyết định số 08/QĐ-TTg ngày 06/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch đơn giản hóa TTHC trọng tâm năm 2015 và Kế hoạch triển khai nhiệm vụ kiểm soát thủ tục hành chính của Bộ năm 2016.

Phối hợp với Vụ Pháp chế Bộ thống nhất nội dung đơn giản hóa 60 TTHC về hải quan theo đề nghị của Vụ Pháp chế Bộ. Phối hợp với Kho bạc Nhà nước để rà soát TTHC đưa vào quy định tại văn bản QPPL theo Luật Ban hành văn bản QPPL 2015.

Đáng chú ý, việc thực hiện cơ chế một cửa quốc gia được Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) chủ trì và chính thức triển khai từ cuối năm 2014.

Đến 29/8/2016, Cơ chế một cửa quốc gia đã kết nối chính thức 10 Bộ bao gồm: Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng. Ngoài thủ tục thông quan hàng hóa, 33 thủ tục hành chính của 9 Bộ, ngành còn lại đã thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Tổng số hồ sơ hành chính đã được xử lý trên Cổng thông tin một cửa quốc gia tính đến 15/9/2016 là hơn 165.000 bộ hồ sơ với sự tham gia của khoảng 7598 doanh nghiệp hoạt động thường xuyên trong các lĩnh vực này.

Đồng thời, từ tháng 9/2015, Cơ chế một cửa quốc gia đã kết nối kỹ thuật thành công với 04 nước ASEAN (Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Singapore) để trao đổi Giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D cho hàng hóa xuất khẩu có xuất xứ ASEAN; sẵn sàng để chính thức kết nối Cơ chế một cửa ASEAN khi Nghị định thư pháp lý về Cơ chế một cửa ASEAN có hiệu lực trong năm 2016. Hiện tại đã có 5 nước thành viên ASEAN phê duyệt Nghị định thư, Việt Nam là nước thứ ba trong khu vực phê duyệt Nghị định thư này.

Tổng cục Hải quan cũng cho biết, trong quá trình triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Bộ Tài chính  đã phối hợp với các Bộ, ngành. Theo đó, phối hợp với các Bộ, ngành triển khai và chính thức kết nối thực hiện 33 thủ tục hành chính của các Bộ, ngành thông qua Cơ chế một cửa quốc gia bao gồm các nội dung: thống nhất quy trình nghiệp vụ, chỉ tiêu thông tin, rà soát văn bản pháp lý; xây dựng và kiểm thử hệ thống; tập huấn cho doanh nghiệp và cán bộ công chức; vận hành và hỗ trợ vướng mắc.

Được biết,  Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành để bố trí kinh phí đầu tư xây dựng và triển khai hệ thống công nghệ thông tin thực hiện các thủ tục hành chính thông qua Cơ chế một cửa quốc gia.

Đồng thời, trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Quyết định thành lập Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại trên cơ sở kiện toàn Ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN và Cơ chế một cửa quốc gia.

Vẫn còn những khó khăn

Trong quá trình thực hiện cải cách hành chính ngành hải quan đã gặp không ít khó khăn. Tổng  cục Hải quan cho biết, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về các thủ tục hành chính liên quan đến xuất khẩu, nhập khẩu và vận tải quốc tế hiện chưa được rà soát triệt để để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất khi đưa lên thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia.

Bên cạnh đó, các Bộ, ngành vẫn chưa thực sự quyết liệt trong tổ chức thực hiện do đây là phương thức thực hiện mới, vẫn có sự lo ngại về trách nhiệm xử lý hồ sơ cũng như chưa thực sự tin tưởng vào tính ổn định của hệ thống.

Đặc biệt, hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ quan chính phủ chưa đồng đều và chưa hoàn thiện. Điều này gây nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện cơ chế một cửa quốc gia.

Ngoài ra, thủ tục đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin còn phức tạp nên các Bộ, ngành có những quan ngại về việc không có công cụ đi kèm hữu hiệu khi thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia cũng như tính khả thi khi triển khai.

Để khắc phục những khó khăn đó, Tổng cục Hải quan đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm phê duyệt Kế hoạch tổng thể triển khai Cơ chế một cửa ASEAN và Cơ chế một cửa quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 để các Bộ, ngành làm căn cứ thực hiện đầu tư, lập kế hoạch tổ chức thực hiện.

Kiến nghị Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và tạo thận lợi thương mại kiện toàn lại Cơ quan thường trực theo hướng theo hướng lấy nhân sự của Tổng cục Hải quan làm nòng cốt và bố trí một số cán bộ của các Bộ, ngành làm việc thường trực tại Tổng cục Hải quan để làm công tác tham mưu, điều phối, đôn đốc cũng như giúp việc cho Ủy ban chỉ đạo quốc gia trong các công việc hành chính, báo cáo, và các công việc thường xuyên khác.

Tổng cục Hải quan đặt mục tiêu đến năm 2018, triển khai các thủ tục hành chính có số lượng giao dịch nhiều, tác động lớn tới hoạt động của các doanh nghiệp, tổ chức và người dân đạt ít nhất 80% trên tổng số các thủ tục hành chính của các Bộ, ngành có liên quan đến hoạt động xuất khẩu/nhập khẩu, xuất cảnh/nhập cảnh, quá cảnh đối với hàng hóa, người và phương tiện.

Đến năm 2020, hoàn thành triển khai tất cả các thủ tục hành chính của các Bộ, ngành tham gia quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh; người và phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thông qua Cơ chế một cửa quốc gia.

Đến năm 2020, ngang bằng với nhóm 04 nước dẫn đầu trong khu vực ASEAN về thời gian thông quan và giải phóng hàng hóa, người và phương tiện liên quan tới các thủ tục hành chính một cửa.

Đến năm 2020, 100% các thủ tục hành chính thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia được thu phí, lệ phí bằng phương thức điện tử.