Tham dự buổi làm việc có bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ Nội vụ.
Thứ trưởng Nguyễn Trọng Thừa phát biểu tại buổi làm việc
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Trọng Thừa cho biết, thực hiện kế hoạch giám sát chuyên đề của Quốc hội, Bộ Nội vụ đã tập trung xây dựng các báo cáo theo yêu cầu của Đoàn giám sát với đầy đủ nội dung, số liệu cụ thể. Đây chính là cơ hội, là điều kiện để Bộ Nội vụ tiếp tục tham mưu sửa đổi thể chế, chính sách, pháp luật phù hợp với điều kiện nay nhằm thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước của Bộ Nội vụ.
Thứ trưởng Nguyễn Trọng Thừa mong muốn, sau khi nghe các báo cáo của Bộ Nội vụ, Đoàn giám sát sẽ đóng góp ý kiến, trao đổi, thảo luận những vấn đề chưa rõ, những kiến nghị, đề xuất của Bộ Nội vụ, thông qua đó, Bộ Nội vụ sẽ tiếp thu, hoàn thiện các báo cáo theo đúng yêu cầu của Đoàn giám sát.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang phát biểu tại buổi làm việc
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang cho biết, theo kế hoạch giám sát của Quốc hội, các Đoàn giám sát sẽ làm việc với 15 bộ và 15 tỉnh để nắm bắt các vấn đề theo chức năng quản lý nhà nước và thực hiện nhiệm vụ của các bộ, các tỉnh. Trong quá trình chuẩn bị, Bộ Nội vụ và Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã phối hợp chặt chẽ để xây dựng dự thảo các báo cáo; bổ sung các nhiệm vụ đã và đang thực hiện theo chức năng quản lý nhà nước của Bộ Nội vụ.
Ông Nguyễn Trường Giang đề nghị, sau khi nghe Bộ Nội vụ báo cáo, các đại biểu hai bên tích cực trao đổi, thảo luận làm rõ những vấn đề còn khó khăn, vướng mắc của Bộ Nội vụ, những nội dung, những số liệu cần bổ sung để hoàn thiện báo cáo…
Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế Trần Văn Khiêm báo cáo tại buổi làm việc
Báo cáo về công tác tham mưu, xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật về tổ chức bộ máy, biên chế, tinh giản biên chế và kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy, quản lý biên chế và tinh giản biên chế của cả nước giai đoạn 2016-2021, ông Trần Văn Khiêm, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Biên chế cho biết, về công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các thể chế, chính sách, Bộ Nội vụ đã kịp thời xây dựng và hoàn thiện thể chế, bảo đảm phù hợp với chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động theo các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội và chương trình hành động của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi trong triển khai thực hiện. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, cơ quan ngang bộ được bổ sung, hoàn thiện, từng bước khắc phục các vấn đề giao thoa, chồng chéo; tổ chức bộ máy bên trong các bộ, cơ quan ngang bộ, tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện đã từng bước được sắp xếp, kiện toàn bước đầu tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn.
Tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị từng bước được đổi mới, sắp xếp, kiện toàn theo hướng phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, cơ bản khắc phục tình trạng chồng chéo, bỏ sót chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, đối tượng quản lý. Cơ cấu tổ chức bên trong đã có sự phân định rõ hơn giữa cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập. Số lượng tổ chức và số lượng lãnh đạo, quản lý giảm nhiều, nhất là cấp phòng và tổ, đội do Bộ, ngành, địa phương chủ động giải thể hoặc sắp xếp lại các cơ quan, tổ chức hoạt động không hiệu quả. Các tổ chức ngành dọc như thuế, hải quan, kho bạc, bảo hiểm xã hội, quản lý thị trường, thống kê, thi hành án dân sự,... được tổ chức quản lý theo khu vực liên tỉnh, liên huyện, cơ bản đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực.
Các Bộ ngành, địa phương đã rất tích cực triển khai sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý theo yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW, số lượng đơn vị trong cả nước đã giảm 13,85% so với năm 2015 (Bộ, ngành giảm 9,62%; địa phương giảm 13,93%), vượt mục tiêu của Nghị quyết số 19-NQ/TW đến năm 2021 tối thiểu bình quân cả nước giảm 10% đơn vị sự nghiệp công lập.
Công tác quản lý biên chế và tinh giản biên chế đã được tổ chức triển khai bám sát theo yêu cầu của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, thực hiện theo đúng chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế thống nhất của hệ thống chính trị. Theo đó, việc tinh giản biên chế công chức đã giảm 10,01%, viên chức đã giảm 11,67%, công chức cấp xã đã giảm 11,12% so với số năm 2015, vượt mục tiêu giảm tối thiểu 10% biên chế cả nước theo yêu cầu của Nghị quyết số 18-NQ/TW.
Trên cả nước đã cơ bản hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021, theo đó đã tinh gọn được số lượng ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Qua đó, đã tinh gọn được tổ chức bộ máy; các địa phương có điều kiện rà soát, bố trí sử dụng những cán bộ, công chức có năng lực, trình độ của các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị của các ĐVHC cấp huyện, cấp xã mới hình thành sau sắp xếp và thực hiện tinh giản đối với những người không đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ, góp phần cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở địa phương…
Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính Nguyễn Thị Bích Thủy báo cáo tại buổi làm việc
Báo cáo thực hiện chính sách, pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng nguồn lực giai đoạn 2016-2021, bà Nguyễn Thị Bích Thủy, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính cho biết, công tác chỉ đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về thực hành tiết kiệm (THTK), chống lãng phí (CLP) của Bộ Nội vụ giai đoạn 2016-2021 đã được Đảng ủy, Lãnh đạo Bộ quan tâm, chú trọng là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục; đặc biệt bám sát và gắn liền với các văn bản quy phạm pháp luật về THTK, CLP đã được ban hành nhằm đảm bảo Luật và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan được phổ biến kịp thời tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tại các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Nội vụ.
Bộ Nội vụ đã xây dựng và ban hành đầy đủ Chương trình THTK, CLP giai đoạn 2016-2020 và hằng năm theo Chương trình tổng thể về THTK, CLP phí của Chính phủ. Hướng dẫn các đơn vị trực thuộc xây dựng Chương trình THTK, CLP tại cơ quan, đơn vị mình theo Chương trình THTK, CLP của Bộ Nội vụ.
Ban hành đầy đủ tiêu chuẩn, định mức, chế độ và các văn bản hướng dẫn, cụ thể hóa phù hợp với đặc điểm, điều kiện và yêu cầu quản lý của Bộ nhằm kiểm soát và triển khai có hiệu quả công tác THTK, CLP, thường xuyên nghiên cứu rà soát, sửa đổi, bổ sung ban hành mới các định mức, tiêu chuẩn, chế độ theo quy định để đáp ứng yêu cầu THTK, CLP.
Công tác lập, thẩm định phương án phân bổ, phê duyệt dự toán ngân sách nhà nước (NSNN), vốn đầu tư công đảm bảo tuân thủ và chấp hành đúng quy định, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục. Phân bổ và giao dự toán, thẩm định phê duyệt dự toán triệt để tiết kiệm, cắt giảm các khoản chi không cần thiết. Thực hiện tốt các chế độ, tiêu chuẩn, định mức Nhà nước quy định và theo quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị, ngoài ra thực hiện đổi mới phân cấp quản lý ngân sách, tăng quyền chủ động cho các đơn vị trong việc lập dự toán, quản lý, sử dụng kinh phí và tài sản phục vụ công tác chuyên môn; vừa phát huy vai trò chủ động, tích cực của các đơn vị cấp dưới, vừa bảo đảm vai trò quản lý nhà nước của Bộ, tăng cường công tác THTK, CLP.
Trang thiết bị, cơ sở vật chất, tài sản phục vụ công tác của cơ quan, đơn vị được trang bị cơ bản đầy đủ, bảo đảm nhu cầu cần thiết để cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Công tác sắp xếp, xử lý tài sản công nhà đất, xe ô tô, máy móc trang thiết bị được thực hiện đúng trình tự thủ tục và phân cấp theo thẩm quyền. Tổ chức quản lý, sử dụng tài sản đúng pháp luật, công khai, minh bạch, không để lãng phí, thất thoát. Cơ sở nhà, đất được sắp xếp, quản lý, sử dụng chặt chẽ, hiệu quả, tiết kiệm.
Bộ Nội vụ đã hoàn thành và vượt mục tiêu về sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Giao tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính cho 100% đơn vị sự nghiệp kịp thời. Các đơn vị thực hiện tốt quy định về chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tăng nguồn thu sự nghiệp, tạo điều kiện tiết kiệm kinh phí tự chủ, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Công tác cải cách hành chính được thực hiện hiệu quả, triệt để ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý, điều hành của Bộ làm thay đổi phương thức làm việc của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động giúp tiết kiệm thời gian và chi phí…
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà phát biểu tại buổi làm việc
Tại buổi làm việc, Đoàn giám sát đánh giá cao các báo cáo của Bộ Nội vụ đã bám sát đề cương yêu cầu, với đầy đủ số liệu chứng minh cụ thể. Đoàn giám sát cũng ghi nhận và đánh giá cao Bộ Nội vụ đã thực hiện tốt chủ trương tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế trong thời gian qua, biên chế giảm tới 15,23% và Bộ đang tiến hành sắp xếp các tổ chức bên trong theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Bộ Nội vụ cũng là Bộ đầu tiên trả lại trụ sở cũ sau khi xây dựng trụ sở mới.
Đoàn giám sát cũng cho rằng, phụ lục tổng hợp còn thiếu số lượng biên chế, tinh giản biên chế của một số bộ, ngành, địa phương, do đó Bộ Nội vụ cần bổ sung, hoàn thiện.
Về số cơ sở nhà đất mà Bộ Nội vụ phải sắp xếp là 33 cơ sở, đến nay đã phê duyệt sắp xếp theo quy định là 18 cơ sở, còn 15 cơ sở chưa phê duyệt, đề nghị Bộ Nội vụ khẩn trương phê duyệt theo quy định.
Việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã giảm 8 đơn vị cấp huyện, 563 đơn vị cấp xã và sáp nhập rất nhiều thôn, tổ dân phố, do đó, trụ sở của các đơn vị hành chính, các nhà văn hóa, trung tâm sinh hoạt cộng đồng này dôi dư, nhiều trụ sở chưa được bàn giao sử dụng hoặc chưa chuyển đổi để sử dụng, dẫn đến tình trạng xuống cấp trụ sở, gây lãng phí nguồn lực. Đoàn giám sám đề nghị Bộ Nội vụ phối hợp các bộ, ngành, địa phương giải quyết.
Về phân cấp, phân quyền được thực hiện mạnh mẽ đối với các địa phương, nhưng không phân bổ tài chính phù hợp nên việc thực hiện nhiệm vụ còn rất nhiều hạn chế.
Về tình trạng nợ đọng văn bản, nhất là văn bản hướng dẫn về tổ chức bộ máy các phòng, ban tại địa phương còn chậm liên quan đến vị trí việc làm, đề nghị Bộ Nội vụ đôn đốc hoặc kiến nghị Chính phủ xem xét, giải quyết…
Quang cảnh buổi làm việc
Đối với các vấn đề của Đoàn giám sát đặt ra, Thứ trưởng Nguyễn Trọng Thừa đã trao đổi, làm rõ; đồng thời, tiếp thu các ý kiến, kiến nghị của Đoàn giám sát và khẳng định sẽ hoàn thiện các nội dung, số liệu theo yêu cầu. Những nội dung, số liệu thuộc thẩm quyền của Bộ Nội vụ, Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị bổ sung, hoàn thiện ngay; những nội dung, số liệu liên quan đến các bộ, ngành, địa phương, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp để hoàn thiện sớm.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang đề nghị Bộ Nội vụ hoàn thiện các báo cáo và gửi Đoàn giám sát trước ngày 30/6/2022.
Thanh Tuấn