BỘ NỘI VỤ

Thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới do Trung ương phát động; huyện Hải Hậu đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia. Với sự nỗ lực, cố gắng của toàn đảng, toàn quân và Nhân dân trong huyện, đến hết năm 2014, huyện có 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Ngày 23/6/2015, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 921/QĐ-TTg công nhận huyện Hải Hậu đạt chuẩn nông thôn mới; là một trong 5 huyện đầu tiên của cả nước, là huyện đầu tiên có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Về xây dựng nông thôn mới nâng cao, huyện Hải Hậu tích cực huy động các nguồn lực đầu tư để cải tạo, nâng cấp các kết cấu hạ tầng nông thôn; nâng chất toàn diện 19 tiêu chí nông thôn mới cấp xã và 09 tiêu chí nông thôn mới cấp huyện, trong đó tập trung vào các tiêu chí: Hạ tầng, văn hóa, giáo dục, y tế, môi trường và sản xuất, cụ thể:

Về kết cấu hạ tầng nông thôn,đầu tư xây mới 423 phòng học, phòng chức năng của cả 3 cấp học. Cải tạo nâng cấp 05 tuyến đường huyện và đường liên xã. Đầu tư xây mới tuyến đường trục trung tâm huyện từ cầu Yên Định đến cổng trào xã Hải Vân. Đầu tư kiên cố hóa 05 tuyến kênh dài trên 10km; đầu tư kiên cố các tuyến kênh mương và nâng cấp các cầu cống. Xây mới, nâng cấp 06 nhà văn hóa xã, xây mới 06 trạm Y tế, nâng cấp 03 trạm y tế, xây mới 01 trụ sở Ủy ban nhân dân xã.

Về cảnh quan, môi trường, đầu tư xây dựng mới 6 lò đốt rác, lắp đặt 28 hệ thống sử lý khói bụi, trồng cây xanh trong khu xử lý rác; xây dựng khu xử lý rác thải đạt tiêu chuẩn thân thiện môi trường. Tiếp tục xây dựng vùng chăn nuôi tập trung xa khu dân cư. Vận động nhân dân không chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu dân cư. Các xã đầu tư chỉnh trang cảnh quan, môi trường, tạo cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp ở tất cả các đường giao thông, nơi công cộng. Duy trì hiệu quả đội thu gom rác thải tại các xã.

Về văn hóa, các thôn, xóm bổ sung các quy định về nếp sống văn hóa văn minh, bảo vệ môi trường vào hương ước, quy ước; phát huy hiệu quả hoạt động của nhà văn hóa và các câu lạc bộ văn hóa văn nghệ, câu lạc bộ thể dục thể thao thông qua các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao như: tập dưỡng sinh, bóng chuyền hơi, cầu lông, bóng bàn,… Các hộ gia đình thực hiện tốt nếp sống văn hóa, nhất là trong việc cưới, việc tang…

Về giáo dục, tiếp tục xây dựng trường Tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ II và trường đạt chuẩn “Xanh, Sạch, Đẹp, An toàn” tại cả 3 cấp học; phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng từ 3 - 4 trường Trung học phổ thông đạt chuẩn.

Về Y tế, tích cực vận động nhân dân tham gia bảo hiểm y tế, phấn đấu đến năm 2019 đạt ≥ 91%, năm 2020 ≥ 95%. Các xã duy trì đạt chuẩn quốc gia về y tế.

Về an ninh trật tự:, chủ động nắm tình hình vi phạm đất đai… Giữ ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Về sản xuất, tích cực đổi mới cơ cấu giống, mùa vụ, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới và cơ giới hóa sản xuất, phát triển ngành nghề. Tăng cường xây dựng mối liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm. Đẩy mạnh Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Về xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, tập trung xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu “Sáng, Xanh, Sạch, Đẹp để phát triển bền vững” với 4 tiêu chí kiểu mẫu: Hạ tầng, Cảnh quan, Môi trường, Văn hóa.

Về hạ tầng, tiếp tục đầu tư kiên cố hóa kênh mương, đường giao thông nội đồng, hệ thống tiêu thoát nước thải trong các khu dân cư; xây dựng cổng làng… Lắp đặt bổ sung trên 3.000 cột đèn chiếu sáng (cột đúc, đèn led, dây ngầm). Các hộ gia đình tự đầu tư cải tạo, nâng cấp các công trình trong khuôn viên hộ gia đình và 03 công trình thiết yếu của gia đình.

Về cảnh quan, đầu tư chỉnh trang tạo cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp ở tất cả các nơi công cộng thông qua việc: Trồng cây bóng mát đồng chủng loại trên các tuyến đường, đảm bảo hè thoáng, đường sạch. Xây dựng các bồn hoa tại khu vực trung tâm xã, xóm. Xây dựng mô hình vườn hoa thanh niên, hàng cây thanh niên, tuyến đường hoa phụ nữ kiểu mẫu… Các hộ gia đình tự chỉnh trang khuôn viên gia đình từ cổng, tường, nhà ở, đến ao vườn đảm bảo luôn khang trang, sạch, đẹp; nhân rộng mô hình vườn mẫu nông dân.

Về môi trường, các xóm định kỳ hàng tuần, hàng tháng tổ chức tổng vệ sinh kênh mương, đường làng ngõ xóm, khuôn viên gia đình, nhân rộng mô hình phân loại rác thải, hố chôn rác thải hưu cơ, thùng rác 2 ngăn tại hộ gia đình. Luôn đảm bảo nhà sạch, vườn xanh, đường và sông không có rác.

Về văn hóa, ngoài việc duy trì sinh hoạt văn hóa, thể thao, sinh hoạt cộng đồng tại nhà văn hóa, xây dựng bổ sung các khu vui chơi giải trí cộng đồng. Tiếp tục thành lập thêm các câu lạc bộ và sinh hoạt tại nhà văn hóa. Xây dựng mô hình Nhà văn hóa xóm kiểu mẫu, khu thể thao liên xóm kiểu mẫu.

Ngoài ra còn tập trung nâng chất toàn diện các tiêu chí sản xuất, an ninh, quốc phòng…

Kết quả bước đầu xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu

Đối với nông thôn mới nâng cao, đến nay, huyện Hải Hậu đã có 527/546 (bằng 96,5%) xóm được công nhận xóm nông thôn mới bền vững và phát triển (nông thôn mới nâng cao) giai đoạn 2016 - 2020; có 15 xã cơ bản đạt 19 tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao. Phấn đấu đến hết năm 2021, huyện có 100% xã đạt nông thôn mới nâng cao.

Đối với nông thôn mới kiểu mẫu, cấp xóm có 09 xóm cơ bản hoàn thành các tiêu chí xóm nông thôn mới kiểu mẫu; có thêm 124 xóm tiếp tục xây dựng, phấn đấu hoàn thành xóm nông thôn mới kiểu mẫu năm 2019. Cấp xã, có 03 xã cơ bản hoàn thành các tiêu chí của xã nông thôn mới kiểu mẫu với các tiêu chí nông thôn mới được củng cố nâng chất toàn diện. Cấp huyện, có 4 tuyến đường kiểu mẫu dài 17km; có 89 tuyến đường hoa phụ nữ kiểu mẫu; 04 tuyến hàng cây thanh niên, 03 vườn hoa thanh niên kiểu mẫu. Phấn đấu đến hết năm 2024 có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu với các mô hình kiểu mẫu về kết cấu hạ tầng, cảnh quan môi trường và văn hóa; để đến năm 2025 huyện Hải Hậu được Trung ương công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về “Sáng, Xanh, Sạch, Đẹp để phát triển bền vững”.

Để có được kết quả như trên, huyện Hải Hậu rút ra một số kinh nghiệm bước đầu:

Thứ nhất, tiếp tục huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị vào xây dựng nông thôn mới. Phát động phong trào thi đua “Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu”, các ngành, đoàn thể cụ thể hóa bằng kế hoạch, chương trình hành động cụ thể.

Thứ hai, căn cứ điều kiện cụ thể của từng địa phương, cùng với việc nâng chất toàn diện các tiêu chí xã, huyện nông thôn mới. Cần lựa chọn một số tiêu chí phù hợp với địa phương để làm mẫu. Cụ thể với Hải Hậu lấy nông thôn “Sáng, Xanh, Sạch, Đẹp để phát triển bền vững’’, huyện Hải Hậu đã lựa chọn 04 tiêu chí: Hạ tầng, Cảnh quan, Môi trường và Văn hóa làm kiểu mẫu.

Thứ ba, xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu cấp huyện bắt đầu từ các mô hình cấp hộ gia đình, cấp xóm đến cấp xã.

Thứ tư, các xã tích cực huy động cao các nguồn lực tại địa phương. Bên cạnh đó huyện có cơ chế tạo điều kiện cho các xã nguồn lực để xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu, nhất là cơ chế xây dựng các khu dân cư tập trung và điều tiết tiền thu từ việc đấu giá quyền sử dụng đất; huyện bố trí vốn nhất định để thực hiện cơ chế hỗ trợ, khen thưởng kịp thời và tạo cơ chế cho các xã xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Thứ năm, tăng cường kiểm tra giám sát, biểu dương, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu.

Anh Cao (Nguồn: Tài liệu của Hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020)