Cải cách tiền lương là một trong những chính sách quan trọng được triển khai trong năm 2024. Nhân dịp năm mới Giáp Thìn, VietNamNet đã có cuộc trò chuyện với Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà về nội dung này.
Điều đang được hàng triệu cán bộ, công chức, viên chức và người lao động mong đợi nhất năm 2024 có lẽ là khi thực hiện cải cách tiền lương từ 1/7/2024 thì lương của họ được tăng bao nhiêu, thưa Bộ trưởng?
Đây chính là một trong những nhiệm vụ lớn nhất của Bộ Nội vụ trong năm 2024. Khi nói đến cải cách tiền lương thì điều đầu tiên ai cũng nghĩ đến là sẽ được tăng lương. Đây cũng là điều mà bản thân tôi cũng như hàng triệu cán bộ, công chức, viên chức trông đợi.
Theo phương án cải cách tiền lương, từ 1/7 tới đây, dự kiến tiền lương bình quân chung của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được tăng khoảng 30% (tính cả lương cơ bản và phụ cấp). Mức lương này sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng thêm bình quân hàng năm tính từ 2025 khoảng 7%/năm.
Mặc dù trong 3 năm qua, chúng ta chưa thực hiện cải cách tiền lương nhưng đã 2 lần điều chỉnh mức lương cơ sở, tăng 29,5%. Như vậy tính tổng lại từ năm 2021 (thời điểm dự kiến thực hiện cải cách tiền lương theo tinh thần Nghị quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12) đến ngày 1/7 tới đây thì lương của cán bộ, công chức, viên chức cũng tăng bình quân khá nhiều, khoảng 60%.
Con số này tuy không phải là vượt bậc, nhưng cũng là mức tăng đáng kể so với con số tăng bình quân mỗi năm 7% khi chưa thực hiện cải cách tiền lương.
Đây cũng là nỗ lực rất lớn của Chính phủ, cũng như Bộ Nội vụ và các bộ, ngành trong triển khai thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27; nhất là trong điều kiện ngân sách còn hạn hẹp, tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn sau tác động của đại dịch Covid-19.
Theo phương án cải cách tiền lương tới đây thì lương của cán bộ, công chức, viên chức ở các lĩnh vực có sự thay đổi như thế nào, đặc biệt là với khối giáo dục, y tế hiện nay có rất nhiều ý kiến đề nghị tăng lương cao hơn mặt bằng chung, thưa Bộ trưởng?
Một điểm đáng chú ý khi thực hiện cải cách tiền lương là lương viên chức, nhất là viên chức giáo dục và y tế sẽ cao hơn so với mặt bằng chung của đội ngũ công chức và viên chức khác.
Bởi vì chúng ta đang thực hiện cải cách chính sách tiền lương gắn với việc thực hiện nghị quyết về phát triển căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, y tế. Nhất là qua đợt dịch Covid-19 vừa rồi cho thấy cần phải quan tâm nâng cao đời sống của đội ngũ thầy giáo và thầy thuốc nhiều hơn nữa.
Vì vậy, khi cải cách tiền lương chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Y tế đề nghị cấp có thẩm quyền quan tâm điều chỉnh hỗ trợ để đảm bảo tiền lương (bao gồm cả phụ cấp) của giáo viên, bác sỹ được tăng lên tương ứng với yêu cầu và vị trí việc làm của họ vừa bảo đảm mặt bằng tiền lương chung của cán bộ, công chức, viên chức vừa thể hiện ưu đãi đối với 2 ngành này.
Vậy còn lương đối với cán bộ, công chức, viên chức tại các đơn vị đặc thù được tính toán ra sao?
Theo Nghị quyết số 27-NQ/TW thì tới đây, chúng ta sẽ bãi bỏ các cơ chế, chính sách về tiền lương, thu nhập đặc thù. Hiện nay có 134.284 cán bộ, công chức thuộc các cơ quan, đơn vị quản lý hành chính nhà nước đang áp dụng cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù (có tiền lương tăng thêm ngoài chế độ chung từ 0,66 lần đến 2,43 lần). Con số này chiếm khoảng 6,78% tổng biên chế cán bộ, công chức, viên chức của cả nước.
Khi bãi bỏ các cơ chế, chính sách về tiền lương, thu nhập đặc thù thì họ sẽ hưởng tiền lương mới (kể cả phụ cấp) có thể thấp hơn so với trước khi cải cách tiền lương. Vì vậy, để đảm bảo chế độ cho họ, chúng tôi tính toán tham mưu cấp có thẩm quyền xem xét bảo lưu mức lương và thu nhập đặc thù hiện hưởng.
Tức là lương mới (kể cả bảo lưu) của những cán bộ, công chức, viên chức này không thấp hơn so với khi chưa thực hiện cải cách tiền lương đúng theo tinh thần của Nghị quyết số 27 bảo đảm công bằng giữa các đối tượng hưởng lương trước và sau khi cải cách tiền lương.
Nhân đây tôi cũng mong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tại các đơn vị đặc thù chia sẻ với chủ trương chung của Đảng để triển khai thực hiện cải cách tiền lương một cách hiệu quả.
Một trong những nhiệm vụ nặng nề trong năm 2024 mà Chính phủ giao Bộ Nội vụ là trong tháng 3 tới đây phải hoàn thành vị trí việc làm để thực hiện cải cách tiền lương. Liệu đây có phải là áp lực và Bộ đã chuẩn bị những gì để vượt qua áp lực này?
Bộ Nội vụ đã phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương (cơ quan chủ trì tham mưu xây dựng vị trí việc làm trong hệ thống chính trị), các bộ, ngành, địa phương kịp thời hướng dẫn, điều chỉnh các chính sách liên quan cố gắng hoàn thành trước 31/3 để kịp thời xây dựng phương án trả lương và áp dụng chính sách tiền lương mới từ ngày 01/7/2024.
Trong đó, Bộ Nội vụ đang phối hợp hướng dẫn các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập xây dựng và hoàn thiện hệ thống vị trí việc làm “là giải pháp căn bản mang tính tiền đề để thực hiện cải cách chính sách tiền lương”.
Đây là một nhiệm vụ nặng nề, áp lực nhất khi thực hiện cải cách tiền lương nhưng Bộ Nội vụ sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương nỗ lực hoàn thành đúng tiến độ Chính phủ giao.
Vậy các bước tiếp theo để thực hiện cải cách tiền lương vào ngày 01/7/2024 là gì, thưa Bộ trưởng?
Tới đây Bộ Chính trị sẽ xem xét, thông qua chủ trương, nguyên tắc về những nội dung cơ bản của chính sách tiền lương mới của toàn hệ thống chính trị để làm cơ sở cho các cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản về chế độ tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang từ Trung ương đến cấp xã, thực hiện từ ngày 01/7/2024.
Hiện nay, Bộ Nội vụ đang tích cực tham mưu xây dựng Nghị định về chế độ tiền lương mới đối với đối tượng thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Ngoài ra, Bộ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương trình Ban Bí thư ban hành quyết định về chế độ tiền lương mới đối với các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; phối hợp với Ban Công tác đại biểu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về chế độ tiền lương mới đối với đối tượng thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Trong đó, Bộ Nội vụ đang tham mưu cho cấp có thẩm quyền để xây dựng hệ thống bảng lương gồm lương cơ bản chiếm 70% và phụ cấp 30% tổng quỹ lương.
Ngoài ra, còn có thêm 10% quỹ lương cơ bản để người đứng đầu cơ quan, đơn vị khen thưởng. Đồng thời, người đứng đầu có quyền trong việc ban hành cơ chế để sử dụng nguồn kinh phí chi thường xuyên thuê chuyên gia, thu hút và trọng dụng những người có tài năng vào khu vực công.
Tới đây, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Bộ Tài chính để ban hành hệ thống thể chế làm căn cứ cho các bộ, ngành, địa phương có thể sử dụng nguồn ngân sách này thu hút và trọng dụng người có tài năng vào khu vực công.